قابلیت اثباتی شهادت بر اقرار در دعوای کیفری

اگر طرف دعوای کیفری خارج از محضر قاضی به موضوعی اقرار نماید و گواهان بر آن شهادت دهند، ممکن است در اعتبار اثباتی چنین شهادتی مناقشه شود.به جز حنفیه سایر فقها عمدتاً بر اعتبار اقرار غیرقضایی که گواهان بر آن شهادت داده‌اند نظر داده‌اند موضعی که در اغلب نظام‌های کیفری کشورهای مسلمان نیز پذیرفته شده . لکن برخی از کشورها اعم از آن که دارای نظام ادله قانونی یا معنوی باشند، تنها اقرار قضایی را قابل استناد می‌دانند.قانون مجازات اسلامی در ماده 218 تنها در حدود قضایی بودنِ اقرار را لازم دانسته، لکن ماده 119 قانون آیین دادرسی کیفری این ضابطه را به مطلق دعاوی تسری داده است. در تحقیق حاضر با روشی تحلیلی توصیفی مبانی فقهی کاویده شده و مشخص می‌گردد چنین شرطی مستظهر بر دلایل متقنی نبوده، اقتضای اطلاق قاعده اقرار و ارتکاز عقلا اعتبار اقراری است که با شهادت گواهان ثابت می‌شود و روایاتی نیز که متضمن قید «عند الامام» هستند عمدتاً اشکالاتی دارند که استنادپذیریِ آنها را دشوار می سازد، افزون بر آن احتمال آن که قید ناظر بر اثبات حد در محضر معصوم بوده و یا بتوان آن را حمل بر تقیه نمود منتفی نیست، لکن با فرض التزام به چنین شرطی می‌بایست آن را به حد زنا و یا با تسامح مطلق حدود منصرف کرد. لذا شهادت بر اقرار در سایر دعاوی کیفری با مانعی روبرو نیست.

the evidentiary value of testimony on confession in criminal cases

if a party to a criminal case confesses to a matter outside the presence of a judge and the witnesses testify to the confession, the evidentiary value of such testimony may be challenged. in islamic jurisprudence, with exception of the hanafi , others have mainly commented on the validity of the non-judicial confession testified by the witnesses, a position that has also been accepted in most of the penal systems of muslim countries;article 218 of islamic penal code stipulates that confession to a judge is required only for hodoud, but article 119 of code of criminal procedure extends this rule to absolute litigation. in the present study, with a descriptive analytical method, the jurisprudential principles of the subject have been explored and it is clear that such a condition has not been supported by strong reasons and the result of applicability the rule of confession and rationalist’s fixed way is the validity of the confession which is proved by the testimony of witnesses. the narrations which contain the condition of confession &in the presence of the imam& also contain mainly defects which distort their validity. in addition, the possibility that the said condition is related to the proof of hadd in the presence of the infallible imam or that it can be carried on taqiyyah is not ruled out.