نقض حقوق مولف در پرتو اقتباس از اثر دیگری و از آن خودسازی هنری

اقتباس از آثار ادبی و هنری، یکی از شیوه‌های رایج خلق آثار است. آثار اقتباسی می‌توانند از ارزش‌های مستقلی برخوردار باشند که آن‌ها را به اثری اصیل و قابل حمایت تبدیل نماید.استفاده از اثر دیگری در قالب اقتباس یا از آن خودسازی هنری به سازوکارهایی مانند اخذ اجازه از صاحب حق یا استناد به استثنائات قانونی وارد بر حق نیاز دارد. اما در رژیم های حقوقی معمولاً درباره قواعد اقتباس مانند حق تکثیر و استثنائات آن سخن نرفته است و این درحالی است که اقتباس و از آن خودسازی، یک جریان هنری رایج در جامعه به شمار می‌آید و میتواند در عمل دعاوی نقض متعددی را مطرح کند. مسئله جدی آن است که در چه چارچوب حقوقی میتوان از اثر دیگری اقتباس کرد؟ و مرز استفاده مجاز و غیرمجاز چگونه تعیین می‌شود؟. بی تردید تحلیل استفاده های مجاز به معیارهای حقوقی دقیقی وابسته است که ضمن حفظ حقوق مولف اثر نخستین، زمینه خلق آثار جدید را نیز فراهم آورد. مقاله حاضر با روش توصیفی - تحلیلی سرانجام نتیجه‌گیری می‌کند که اقتباس با عنایت به سیاست های نظام حقوق مالکیت فکری هر کشوری، در چارچوب‌های مشخص مانند ارزیابی تاثیر بازار اثر اقتباسی بر اثر اصلی و با پذیرش پاره‌ای تعدیل ها در حقوق مولف ازجمله حق معنوی مجاز است.

copyright infringement in the light of adaptation and appropriation

adaptation of literary and artistic works is one of the common ways of creating works.adapted works can have independent values that make them original and protecting. the use of another work in the form of adaptation requires mechanisms such as obtaining permission from the right holder or invoking legal exceptions to the right. but legal regimes do not usually talk about the rules of adaptation, such as right of reproduction and its exceptions, while adaptation and appropriation is a common art movement in society and can in practice bring numerous infringement. the serious question is in what legal framework can another work be adapted? and how the boundary between authorized and unauthorized use is determined? undoubtedly, the analysis of permitted uses depends on precise legal criteria that, while preserving the copyright of the first work, also provide the basis for the creation of new works. the present paper concludes with a descriptive-analytical method that adaptation, considering the policies of each country’s intellectual property system, is allowed in specific frameworks such as assessing the market impact of the adaptation on the original work and accepting some modifications in copyright, including moral rights.