فناوری‌های نوین «حل‌وفصل آنلاین اختلاف‌ها»؛ فرصت‌ها و چالش‌ها(با تمرکز بر روش جمع‌سپاری آنلاین)

به‌دنبال افزایش سرسام‌آور آمار دعاوی (سونامی اختلاف‌ها) در جهان، بسیاری از دولت‌ها، شرکت‌ها و موسسات خصوصی از اواخر هزاره دوم میلادی به سمت بهره‌گیری حداکثری از فناوری‌‌های نوین اطلاعات و ارتباطات در زمینه حل‌وفصل اختلاف‌ها سوق پیدا کرده‌اند. از میان مدل‌های آنلاین جدید و پیشرفته‌ متعددی که در دنیا برای تسهیل و تسریع در حل‌و‌فصل اختلاف‌ها طراحی و به اجرا درآمده؛ یکی از مهم‌ترین و موثرترین آن‌ها به «حل‌و‌فصل اختلاف‌ها به روش جمع‌سپاری آنلاین» معروف شده است. علیرغم اینکه این روش نوظهور ظرفیت‌های بسیار بهتری بر پایه «اعتماد به خِرَد جمعی» برای حل‌و‌فصل اختلاف‌ها به صورت مسالمت‌آمیز فراهم آورده؛ اما در اجرا با چالش‌هایی نیز مواجه بوده‌ که موجب بروز تردیدهایی نسبت به میزان موفقیت‌آمیز بودن آن در عمل شده است. به ‌نظر، بروز این تردیدها بیشتر ناشی از عوامل بیرونی و نواقصی در اجرا بوده است و نه ساختار یا ظرفیت‌های این روش. یافته‌های مقاله حاضر، حاکی از آن است که با امعان‌نظر به احتمال افزایش مجدد آمار اختلاف‌ها میان اشخاص به‌ سبب شیوع ویروس کوید-19 در جهان و بحران‌های مالی و روانی ناشی از آن و به‌ویژه با توجه به حجم بالای پرونده‌های قضایی در کشورمان، بهره‌برداری از مدل‌های پیشرفته «حل‌وفصل اختلاف‌ها به روش جمع‌سپاری آنلاین»، به منظور حل‌وفصل دعاوی به صورت سریع، عادلانه، مسالمت‌آمیز و با هزینه پایین‌تر امری دست‌یافتنی و در عین حال ضروری، فوری و اجتناب‌ناپذیر است.

new technologies of online dispute resolutions, opportunities and obstacles(by concentrating on crowd-sourced online dispute resolution)

following surge increase of disputes arising out of technology developments, and especially rapid growth of e-commerce and different interactions in the cyberspace within recent decades (which some authors called it &tsunami of disputes&); many states, private companies and entities, at the end of second millennium, were impelled to apply information and communications technologies in the dispute settlement mechanisms. during last decade, with the help of modern information and communications technologies, many different new and sophisticated models emerged and implemented, around the world, for facilitating and enhancing online dispute resolutions, among them, one of the most important and efficient one has become well-known as &crowdsourcing online disputes resolution (codr)&.this new technology, by relying on &wisdom of crowd&, conveyed much better capacities and opportunities to settle the disputes peacefully and without any need to recourse to judicial authorities. the present article, beside specifying the capacities of this new methods as well as analyzing their opportunities and challenges demonstrates that in order to reach fast, fair, more peaceful and cheaper methods of dispute settlements, exploiting the capacities of new models of odr would be crucial, urgent and unavoidable, especially by considering the possibility of increase of conflicts because of covid-19 virus out-breaking disaster and the financial and physiological crisis therefrom and the high volume of disputes in the judiciary system of our country.