ماهیت و محتوای تعهد به ارزیابی آثار زیست‌محیطی در پرتو رویه قضایی دیوان بین‌المللی دادگستری

ارزیابی آثار زیست محیطی، به فرآیندهای پیش بینی، شناسایی و ارزیابی آثار پروژه ها و تصمیم‌های توسعه ای بر محیط ‌زیست، سلامت انسان و رفاه جامعه اطلاق می شود. این اصل مبین یکی از تعهدهای بنیادین دولت ها در راستای حفاظت از محیط‌ زیست و ارتقای توسعه پایدار زیست محیطی است. دیوان بین المللی دادگستری در برخی از آرای خود، به‌ویژه در رای صادره در سال 2010 در قضیه کارخانه های خمیر کاغذ و رای 2015 در فعالیت های معین انجام‌شده توسط نیکاراگوئه و ساخت جاده در طول رود سن خوان، به توصیف و شناسایی این اصل پرداخته است. سوال اصلی که این نوشتار در جستجوی پاسخ آن برآمده این است که ماهیت و محتوای حقوقی این اصل در پرتوی رویه قضایی دیوان بین المللی دادگستری چیست؟ فرضیه ابتدایی در پاسخ به این سوال آن است که دیوان بین المللی دادگستری قائل به ماهیت عرفی تعهد به ارزیابی آثار زیست محیطی است و محتوای آن را تشریح می کند. حاصل بررسی های توصیفی- تحلیلی آرای دیوان در ارزیابی این فرضیه، موید پویایی دیوان در شناسایی تعهد به ارزیابی آثار زیست محیطی به‌عنوان قاعده ای عرفی است که بر مبنای آن، همه دولت ها مکلف به اجرای تعهدهای ناشی از آن هستند. همچنین رویه دیوان حاکی از آن است که محتوای ارزیابی آثار زیست محیطی باید در هر مورد، به‌طور خاص تعیین شود اما در هر صورت نظارت بر آثار زیست‌محیطی فعالیت های توسعه ای، نه‌تنها لازم است پیش از انجام آن‌ها صورت گیرد، بلکه استمرار آن‌ها در طول اجرای این‌گونه اقدام‌ها نیز ضرورت دارد.

the nature and content of the obligation to environmental impact assessment in the light of the icj case law

environmental impact assessment refers to the processes of forecasting, identifying and evaluating the effects of projects and development decisions on the environment, human health and the well-being of society.this obligation is a key state’s commitments to protection of environment and improvement of environmentally sustainable development. the international court of justice described this concept in some of its judgements; in particular in the 2010 judgement on the pulp mills on the river uruguay and the 2015 judgement on the construction of a road in costa rica along the san juan river and certain activities carried out by nicaragua in the border area . the main question that this paper seeks to answer it is: what is the legal nature and content of this obligation in the light of the icj case law? icj recognizes the customary nature of the obligation of environmental impact assessment and explains its content.the result of the descriptive-analytical studies of the icj judgements in evaluating this hypothesis confirms the court’s developmental step in identifying the environmental impact assessment as a customary rule,in addition, the court’s states that the content of the environmental impact assessment should be determined in each case, but in any way, monitoring the environmental impacts of developmental activities is not only necessary before doing them rather they need to be continued during such actions.