ارزیابی عملکرد بهره‌برداری از مخزن سد علویان در شرایط تغییر اقلیم آتی

در سال‌های اخیر تغییر اقلیم، یکی از مهم‌ترین چالش‌ها و بررسی اثرات آن بر منابع آبی یکی از اصلی‌ترین زمینه‌های تحقیقاتی در سرتاسر جهان محسوب می‌شود. تغییر در رژیم جریان ورودی و میزان تبخیر از سطح مخازن سدها، به عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع آب مناطق نیمه خشک، در کنار افزایش تقاضای آب، عملکرد آن را دچار چالش خواهد نمود. در این تحقیق، عملکرد مخزن سد علویان واقع بر رودخانه صوفی‌چای، تحت شرایط اقلیمی دو دوره 20302011 و 20652046 به وسیله معیار قابلیت اطمینان کمی‌سازی گردید. برای پیش‌بینی جریان از دو مدل ihacres و برنامه‌ریزی ژنتیک، و به ‌منظور شبیه‌سازی ذخیره مخزن از ابزار پویایی سیستم استفاده شد. با فرض عدم افزایش میزان تقاضا، وقوع تغییر اقلیم تحت سناریو انتشار b1 و a2 در دوره اول باعث پایین آمدن قابلیت اطمینان متوسط نیازهای مختلف به جز نیاز شرب می‌شود. با این حال، با توجه عدم تغییر مقادیر میانه تغییرات، به نظر می‌رسد تغییر اقلیم اثرات بسیار شدیدی را بر قابلیت اطمینان نیازهای مختلف برای این دوره نخواهد داشت. برای دوره دوم، با افزایش نیاز شرب به میزان پیش‌بینی شده در افق طرح و رساندن نیاز زیست­محیطی به حد قابل قبول مونتانا، مقادیر میانه تغییرات نیز در برخی ماه‌ها پایین‌تر از حدود قابل قبول قرار می‌گیرد. در مجموع می‌توان گفت حتی تحت سناریو انتشار b1 که کاهش جریان کم­تری را برای اواسط قرن پیش‌بینی می‌کند، مخزن توانایی لازم برای تامین نیاز پر اهمیت شرب را بر اساس مبانی طراحی مخزن در برخی ماه‌ها نخواهد داشت.

Evaluation of Alavian Reservoir Operation Performance under the Condition of Future Climate Change

Evaluation of the impact of climate change on water resources is one of the main tasks of researchers in the world. Considerable efforts have been done to study the hydrological processes and effects of climate change on water resources. Iran is a developing country where more than 85 percent of its total water is used in agriculture. The Urmia Lake located in the North West of Iran has lost a lot of its water. This is because of building several dams in the basin areas and also climate changes. Although several studies about the effects of climate change on the basin rivers flows [1] and also simulations of the reservoirs operation [2] have been separately carried out, few studies have examined the operation of reservoirs under climate change conditions. Moreover, most of the studies have used a simple climate model, HadCM3, and less attention has been paid for evaluating other climate models. The main objective of this study is to evaluate the effects of future climate change on the hydrological response of the Sufichay River basin located at upstream of the Alavian Dam and also the reservoir operation for supplying drinking, industrial, agricultural and the environmental water demands for the next two periods of 20 years, around the years 2020 and 2055, using the reliability criterion.