تحلیل برگشتی رفتار سد خاکی تبارک‌آباد ایران با استفاده از نتایج رفتارسنجی و مدل‌سازی عددی

یکی از مهم ترین مراحل بعد از مطالعات ژئوتکنیک، طراحی و احداث سد، بررسی رفتار سد در دوران بهره برداری می باشد که در این راستا رفتار سد در مراحل مختلف ساخت، آبگیری و دوران بهره برداری توسط ابزارهای دقیق نصب شده، قابل ارزیابی می باشد. سد خاکی تبارک آباد با ارتفاع حداکثر 50 متر از کف و 74 متر از بستر سنگی دارای هسته ای رسی بوده و در 25 کیلومتری شمال شرقی شهر قوچان از استان خراسان رضوی بر روی رودخانه تبارک آباد واقع شده است. از اهداف اصلی ساخت این سد تامین و تنظیم آب مورد نیاز اراضی کشاورزی پایین دست و نیز قسمتی از نیاز آب شرب دراز مدت شهر قوچان است. در این تحقیق تحلیل برگشتی رفتار سد خاکی تبارک آباد با استفاده از نتایج رفتارسنجی و مدل سازی عددی با استفاده از نرم افزار المان محدود geostudio انجام گرفته است که نتایج رفتارسنجی از اطلاعات ثبت شده توسط ابزارهای دقیق نشست سنج، انحراف سنج، نیروسنج و پیزومتر به دست آمده است. لازم به ذکر است مدل سازی عددی سد با در نظر گرفتن شرایط واقعی خاکریزی سد و به منظور تحلیل تغییرات نشست تحکیمی و اندازه گیری فشار آب منفذی صورت گرفته است. نتایج نشان می دهد در راستای این تحقیق مدل رفتاری الاستو پلاستیک، مدلی مناسب به منظور ارزیابی رفتار سد تبارک آباد می باشد. همچنین نتایج مدل سازی های عددی تطبیق و هم خوانی مناسبی را با مقادیر اندازه گیری شده در همه ابزارهای اندازه گیری تنش و فشار آب منفذی نشان می دهد و اختلافات قابل قبول آن ها ناشی از اعمال فرضیات ساده شونده ای نظیر فرض کرنش صفحه ای و یا همسان گرد بودن پروفیل خاک می باشد. به علاوه مقادیر فشار آب منفذی در زمان انتهای ساخت و اولین آبگیری بیش از مقادیر مشاهده شده در سدهای دیگر می باشد که علت وقوع این پدیده سرعت نسبتاً زیاد اجرای خاکریز بدنه سد و نفوذپذیری اندک مصالح هسته می باشد.