مفهوم‌سازی احساسات براساس طرحواره های تصوری در رمان «مسری الغرانیق فی مدن العقیق»

احساسات از مفاهیم انتزاعی قابل تامل در بررسی های معناشناسان شناختی است. زبان بشر، کلامی یا نوشتاری، نمودی است که تا حدودی پرده از راز مفهوم سازی های مربوط به مفاهیم پیچیده انتزاعی از جمله مفاهیم عاطفی برمی دارد. طرحواره های تصوری که مبتنی بر شناخت مجسم و تجربه بنیادند، سازوکار اصلی بسیاری از چنین مفهوم سازی هاست. از طرفی، زبان ادبی و متون روایی بازتاب گستردۀ حوزه های انتزاعی مربوط به احساس اند؛ بنابراین بررسی طرحواره های تصوری در یک متن ادبی می تواند ما را به جنبه هایی از نظام احساسی عاطفی حاکم بر آن متن ادبی و روایی رهنمون کند. پژوهش حاضر به توصیف وتحلیل طرحواره های تصوری حوزۀ احساسات در رمان «مسری الغرانیق فی مدن العقیق» اثر (امیمة الخمیس )نویسنده سعودی درچهارچوب نظریة طرحوارۀ تصوری لیکاف و جانسون (1987 )می پردازد. ضرورت و اهداف پژوهش حاضر شناخت ذهنیت نویسنده و نظام فکری وی با استفاده از ابزار زبانی موجود در متن رمان است که در باب حوزۀ احساسات به کار رفته است. مساله این است که طرحواره های موجود در متن کدام اند و چگونه به مفهوم سازی احساسات در ذهن مخاطب کمک می کنند وبا درون مایه داستان چه ارتباطی دارند. برای این منظور، طرحواره های مربوط به احساسات از متن مذکور به روش نمونه گیری هدفمند استخراج و در چهارچوب نظریه طرحواره های تصوری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد نویسنده با به کارگیری ایزارهای معنی ساز (صورت های زبانی موجود در متن)، توانسته است به احساسات مدنظر خود عینیت بخشد. این صورت ها طرحواره بنیاد و شامل طرحواره های حجمی، مقدار، حرکتی و مسیر، جهتی، دور و نزدیک و قدرتی می باشند. این طرحواره ها مفاهیم احساسی را اغلب به طور استعاری، در متن منعکس می کند و در ذهن خواننده برمی انگیزند. همچنین، این مفهوم سازی های طرحواره - بنیاد همراه با ذهنیت و اندیشه عقل گرای راوی و نویسنده است.

Conceptualization of Emotions based on Image Schemas in the Novel The Cranes Nightly Travels in the Carnelian Towns

Ghada alSamman is an Arab poet and writer who reacted in her poetry against the wrong beliefs and ideologies of community. This study aims to use Norman Fairclough’s critical discourse analysis to reflect on the most important issues of Arab community in Ghada al Samman’s poems, explaining the relationship between poetry (as a text) and society at three levels: description, interpretation, and explanation. It was found that women and homeland are two of the most prominent issues of AlSaman’s poems. They are depicted with a critical look at the history and cultural context. In his poem collection, Al Samman tries to address the most important problems of women, the maledominated culture of society, and the everlasting wars in Arab world and its effects on people’s lives by taking a ridiculous and critical approach. Protesting on the political and social conditions of society, the critical look at the status of women and the cultural context of the society about women are two of the most important issues of alSaman’s poems. This study aimed to answer two questions: What are the most important social issues raised in Ghada AlSamman’s poems based on Norman Fairclough’s theory? How was she able to convey these topics using words? The study showed that the poems of this collection are the result of her own experiences, reflections, and thoughts about war and its harmful effects on the lives of people in society, especially women. Gender, ethnicity, and homeland are among the most important themes that AlSaman has paid attention to.