جنس شخصیّت‌ها و کارکرد تربیتی آن‌ها در داستان‌های کودک زکریا تامر (مطالعه موردی: نصائح مهملة)

ادبیّات کودک و نوجوان خاستگاه ارزش‌ها و آرمان‌های یک جامعه می‌باشد که باید در روح و جان قشر مهمّی از افراد جامعه، یعنی کودکان و نوجوانان، نهادینه شود؛ چراکه آینده‌ساز و امید تعالی جامعه می‌باشند. این حوزه از ادبیّات، تفاوت‌های بسیاری با ادبیّات بزرگسال دارد؛ چنانکه عناصر داستان کودک باید متناسب با ویژگی‌ها، آرزوها و استعدادهای کودک باشد. تنها کسانی در این بخش از ادبیّات موفّق خواهند بود که به پختگی و دانش کافی دست یافته باشند. زکریا تامر، ادیب معاصر سوری، از جمله نویسندگانی می‌باشد که در این عرصه توفیق یافته و توانسته است داستان‌های ارزشمند و ماندگاری بنگارد. این پژوهش کوشیده است تا عنصر شخصیّت را از نظر جنس شخصیّت‌ها، در مجموعه‌ داستانی نصائح مهملة زکریا تامر با روش توصیفیتحلیلی، مورد مطالعه و مداقّه قرار دهد. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد که زکریا تامر انواع شخصیّت‌ها را، اعمّ از انسانی، حیوانی، پدیده‌های طبیعی و مصنوعی، به کار برده است. در برخی از داستان‌ها، یک نوع شخصیّت و در برخی دیگر تلفیقی از این انواع به چشم می‌خورد؛ شخصیّت‌های حیوانی بسامد بالاتری دارند و نقش محوری را ایفا می‌نمایند. علّت این امر را می‌توان در ویژگی‌های روانشناختی کودکان جست. نوع حیوانی که برمی‌گزیند، مطابق با ویژگی‌های شخصیّت آن حیوان است. تامر در پس هر داستان، پیام آموزشی و تربیتی مهمّی دارد و آن‌را در گفتار و کنش شخصیّت‌ها می‌پیچد. درک این پیام برای مخاطب، چندان دشوار نیست؛ زیرا استفاده از قیدها و حکمت‌های مندرج در گفتار و کردار شخصیّت‌ها، مخاطب را برای فهم پیام، یاری می‌نماید.

Children Literature, Character Type, Education, Zakaria Tamer, Story

The children literature is the origin of the values ​​and aspirations of a society that must be internalized in the spirit and soul of an important group of people, namely children and adolescents, because they are the future makers of the society.  This field of children literature differs greatly from adult literature. One of the most significant of these differences is the elements of the story, because the elements of the children’s story must fit into the characteristics, wishes, and talents of the children. Character is another important element in this matter. Examining character’s impact on the reader makes the selection of the story more crucial, and introduces suitable and useful stories. With this view, participation in this field of literature becomes feasible only for those who have achieved deep knowledge and understanding of the field. Zakaria Tamer, contemporary Syrian writer, is one of those writers who has succeeded in this area and has created valuable and lasting stories. This study aimed to investigate the element of character in Zakaria Tamer’s story collection through a descriptiveanalytical method, in order to evaluate and measure their educational role and effect on the audience. The results show that Zakarria Tomer has applied different kinds of characters including human, animal, and natural and artificial phenomena. As seen in Tamer’s story collection, Tamer applied one (specific) character in one story and different mixed characters in others. Animal characters showed higher frequency of usage and played a pivotal role among others. This may refer to and be influenced by children’s psychological features. Animals are selected depending on their character features. Behind each story, Tamer sought an educational message illustrated through characters’ speech and action. Simplifying the speech and action through applying rhetorical feature made the understanding less complex