تحلیل منسجم قصیدة لامیة العرب (نمایی هنری از برزخ بین «آرمان» و «ادّعا»)

لامیة العرب، قصیده ای پرآوازه، شامل 68 بیت، منتسب به شنفری ازجمله شاعران صعلوک عرب در عصر جاهلی است. پژوهش حاضر، مبتنی بر یک تحلیل منسجم یا متکامل است که همة عناصر و اثرگذارهای شرکت‌کننده در آفرینش قصیده را از زوایای مختلف فنّی، تاریخی و روانشناسی، مورد کاوش قرار می دهد. این پژوهش درصدد است که با رویکرد تحلیل عناصر متن از جنبه های مختلف روانشناسی، بلاغی و تحلیل محتوا، تعبیرات شعری را واکاوَد، پرده از عواطف سراینده بردارد و کیفیت رابطة بین ذهن و زبانش را کشف کند. این تحقیق هم از جنبة روانشناسی و هم از منظر بلاغی، ناسازگاری بین ادّعاهای شاعر و ناخودآگاهش را برملا می سازد. در بحث از تخیّل، مشبّه به هایی که شاعر، گزینش کرده، رویکرد وی به سمت جامعه و زندگی اجتماعی را نشان می دهند، درحالی‌که شاعر از همان آغازین ابیات، آشکارا مدّعی ترک قبیله است. لحن شاعر نیز بین دو حالت غنایی و خطابی در نوسان است و حتّی جنبة خطابی آن، بر جنبة غنایی و ذاتی اش غلبه دارد. باری این تناقض ها نشان دهندة ناسرگی سروده و عدم صدق عاطفی سراینده نیست، بلکه بیانگر دنیای آشفته و متناقضی است که شنفری در بسترش، زیست و نیز نشان دهندة گسلی است که بین واقعیت های ناهنجار زندگی وی و آرمان های بلندش، واقع بوده است.

A coherent analysis of Lamiat al-Arab An artistic view of the limbo between ideal and claim

Lamiat AlArab is the famous ode that consists of 68 verses were related to Shanfara, Saalouk poet, in the preIslamic era. The present study based on a coherent or comprehensive analysis that explores all the elements and factors of ode technically, historically, and psychologically. This research aims to analyze poetic interpretations, understand the poet’s emotions, and discover the quality of the relationship between his mind and his language. Both psychologically and rhetorically, this research reveals the inconsistency between the poet’s and his unconscious claims. In the discussion of fantasy, the poet’s vehicles reflect his attention to society and social life, while the poet from the first verses claims to leave the tribe. The poet’s tone also fluctuates between the lyric and addressing poem, and even the addressing aspect of it overcomes the harmonious and intrinsic factor. These contradictions are not the reason for the poet’s audacity and the poet’s untruthful feeling but refer to the gap between the confusing and contradictory lives of Shanfara and his ideals.