بررسی کاربرد مدل زاوگین جهت ارزیابی تداوم فعالیت و رتبه‌بندی شرکت‌ها در شرایط محیطی ایران

شرکت‌ها با درجات مختلفی از قدرت تداوم فعالیت در بازار حضور داشته و فعالیت می‌کنند. در اینجا برای رتبه بندی شرکت‌ها بر اساس قدرت نسبی تداوم فعالیت‌شان و تبدیل متغیر کیفی تداوم فعالیت به متغیر کمی تاثیر عوامل و پارامترهای متعددی را که بر میزان قدرت نسبی تداوم فعالیت شرکتها اثر می‌گذارند، در قالب مدل هایی در نظر گرفته و عملکردشان مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. یکی از این مدل‌ها، مدل احتمال شرطی (لجیت) ارایه شده توسط زاوگین (2001) است. هدف پژوهش حاضر ایجاد توانایی و حصول اطمینان سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان برای تشخیص تداوم فعالیت و رتبه بندی شرکتها و شناسایی میزان دقت مدل زاوگین بر اساس نسبت‌ها و ضرایب اصلی و تعدیل آنها طبق شرایط محیطی ایران است. جهت گیری تحقیق حاضر از نظر هدف «کاربردی» و از نظر اجرایی «توصیفی» و نوعاً «همبستگی» است. با استفاده از روش «کتابخانه ای» اطلاعات مورد نیاز استخراج گردید. به روش نمونه گیری سیستماتیک طبق تعریف ارایه شده، 16 شرکت موفق و 9 شرکت ورشکسته انتخاب شدند. در قالب فرمولهای ذیربط مقادیر معیارهای مورد نظر این شرکتها با استفاده از نرم افزار excel محاسبه گردید. برای آزمون فرضیه از نرم افزار spss(17) و روش آنالیز واریانس anova)) و رگرسیون لجستیک رتبه ای (olr) در سطح خطای 5% استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین نسبت های مالی بر مبنای مدل زاوگین با تداوم فعالیت شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی دار وجود ندارد و درصد صحت پیش بینی مدل ارایه شده توسط زاوگین در شرایط محیطی ایران برای رتبه بندی شرکتها بسیار ضعیف است(04/25%) درحالیکه با تعدیل نسبت‌ها و ضرایب مربوط، درصد صحت مدل به 66/71% می‌رسد.