ارائه مدل علّی ریسک‌های صکوک در ایران

صکوک از ابزارهای نوین در حال رشد در تامین مالی اسلامی است. این مطالعه به شناسایی ابعاد ریسک‌های صکوک با استفاده از تکنیک دلفی فازی و با ایجاد مدل مفهومی دیمتل به بررسی نوع ارتباط، قدرت نفوذ و وابستگی عوامل ریسک صکوک پرداخته است. جنبه جدید بودن مقاله حاضر شناسایی ابعاد ریسک صکوک بر اساس تکنیک دلفی فازی و نوآوری پژوهش حاضر بهره‌مندی از روش تحقیق آمیخته در شناسایی مولفه‌های ریسک، طراحی مدل ساختاری تفسیری در ایجاد مدل مفهومی و بررسی ارتباطات بین مولفه‌های پژوهش با استفاده از تکنیک آزمایشگاه ارزیابی و تحلیل تصمیم‌گیری (دیمتل) است. جامعه آماری 15 نفر از خبرگان مالی می‌باشد. عامل‌های شناسایی شده عبارتند از: ریسک‌های اعتباری، نرخ سود، قیمت، نقدینگی، دارایی‌های پایه و شریعت. تحلیل قدرت نفوذ و وابستگی ابعاد ریسک نشان می‌دهد ریسک‌های اعتباری، نرخ سود و نقدینگی اثرگذارترین و ریسک شریعت اثرپذیرترین بعد و دارای بیشترین تعامل با دیگر ابعاد ریسک است. از آنجایی که صکوک، اوراق تامین مالی مبتنی بر دارایی پایه و مبتنی بر قراردادهای اسلامی هستند، بنابراین ریسک دارایی‌های پایه و نوع طراحی عقود مبتنی بر قوانین شریعت (ریسک شریعت) به عنوان ریسک‌های سطح 3، سایر ریسک‌ها و بازدهی صکوک را متاثر می‌سازند.

presentation a causal model of sukuk risks in iran

sukuk is one of the new tools growing in islamic financing. this study aimed to identify the dimensions of sukuk risks using fuzzy delphi (fd) technique and by creating a conceptual model of dematel to investigate the type of relationship and penetration power and dependence of sukuk risk factors. the new aspect of this article is identifying the dimensions of sukuk risk based on fd and innovation of the present study, in identifying the risk components and designing an interpretive structural model in creating a conceptual model and investigating the relationships between the research components using dematel. the statistical population consisted of 15 financial experts. the identified factors are credit risks, interest rates, prices, liquidity, base assets and sharia. analysis of penetration power and dependence of risk dimensions shows that credit risks, interest rates and liquidity are the most influential and sharia risks are the most effective dimensions and have the most interaction with other risk dimensions.