بررسی عملکرد رویشی جمعیت‌های مختلف گز شاهی در اراضی شور و قلیا

گز شاهی (tamarix aphylla l. یا tamarix articulata vahl.) گونه‌ای سریع‌الرشد و مقاوم به شوری است که علاوه بر استفاده‌های رایج در طرحهای بیابان‌زدایی و تثبیت شن به‌عنوان گزینه‌ای مناسب به‌منظور زراعت چوب در اراضی بیابانی و نیمه‌بیابانی جنوب کشور مطرح می‌باشد. این تحقیق به‌منظور بررسی امکان توسعه کشت این گونه در اراضی شور و قلیای حاشیه کویر مرکزی ایران بر روی نهالهای 6 جمعیت گز شاهی از استانهای سیستان و بلوچستان (شهرستانهای زاهدان، زهک)، یزد (شهرستان یزد)، قم (شهرستان قم)، اصفهان (شهرستان کاشان) و سمنان (شهرستان گرمسار) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات بیابان گرمسار انجام شد. آماربرداری از نهالها در ابتدا و انتهای سال 1391 انجام شده و شامل مشخصه‌های جوانه‌زنی، زنده‌‌مانی، تعداد جست، قطر یقه قطورترین جست،‌ ارتفاع و شادابی تاج بود. نتایج نشان داد که به‌رغم برتری نسبی جمعیت‌های گرمسار و قم هیچ تفاوت معنی‌داری در مشخصه‌های مزبور میان جمعیت‌های مختلف وجود ندارد و تمام جمعیت‌ها از این لحاظ از عملکردی متوسط برخوردارند. با توجه به میزان زنده‌مانی و رویش نهالهای تولیدی می‌توان گفت که کاشت و پرورش گونه گز شاهی در اراضی شور و قلیا و مناطق دارای زمستانهای سرد حاشیه کویر مرکزی ایران به‌عنوان گونه‌ای مناسب برای زراعت چوب توجیه‌پذیر بوده و در این راستا استفاده از پایه‌‌های دست‌کاشت موجود در این مناطق از اولویت بیشتری برخوردار است.