بررسی تغییرات موقعیت مکانی و تنوع گونه‌ای جنگل‌های زاگرس بر اثر تخریب جوامع محلی (مطالعه موردی: جنگل‌های قلعه‌گل خرم‌آباد)

به‌‌منظور مدیریت صحیح جنگل، بررسی تغییرات ایجاد شده بر اثر فرایندهای طبیعی و دخالت‌های بشر ضروری می‌باشد. در این پژوهش، با استفاده از شاخص‌های کلارک و ایوانز و زاویه یکنواخت تغییرات موقعیت مکانی درختان و با استفاده از شاخص‌های آمیختگی و شانون- وینر تغییرات تنوع گونه‌ای درختان جنگل‌های قلعه‌گل خرم‌آباد، قبل و بعد از تخریب مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور، با استفاده از آماربرداری 100 درصد در محدوده‌ای به وسعت 32 هکتار که دربرگیرنده 3 منطقه نزدیک به جاده، تپه و دشت می‌باشد، وضعیت فعلی جنگل نام برده بررسی شد. سپس با در نظر گرفتن درختان قطع شده (وضعیت پیش از تخریب) موقعیت مکانی و تنوع گونه‌ای درختان بررسی و با وضعیت فعلی منطقه مورد مطالعه مقایسه شد. مقادیر شاخص کلارک و ایوانز قبل و بعد از قطع به‌ترتیب برابر با 43/0 و 80/0 محاسبه شد که نشان‌‌دهنده تغییر موقعیت مکانی از حالت کپه‌ای به حالت مابین تصادفی و کپه‌ای می‌باشد. همچنین میانگین شاخص زاویه یکنواخت قبل و بعد از قطع به‌ترتیب برابر با 50/0 و 47/0 محاسبه شد که نشان‌دهنده چیدمان تصادفی درختان همسایه در هر دو حالت می‌باشد. میانگین شاخص آمیختگی قبل و بعد از تخریب به‌ترتیب برابر با 05/0و 06/0 محاسبه شد که نشان‌دهنده افزایش بسیار اندک اختلاط می‌باشد. همچنین نتایج به‌دست آمده از شاخص شانون- وینر قبل از قطع برابر با 23/0 و بعد از قطع برابر با 25/0 محاسبه شد، که این شاخص نیز افزایش بسیار اندک تنوع گونه‌ای را نشان می‌دهند. در ادامه، موقعیت مکانی و تنوع گونه‌ای 3 منطقه مجاور با جاده، تپه و دشت به تفکیک بررسی و مقایسه شد. نتایج به‌دست آمده از این شاخص‌ها می‌تواند برای تعیین میزان تغییرات به‌وجود آمده بر اثر فرایندهای طبیعی و دخالت‌های بشر مورد استفاده قرار گیرند.