مقایسه الگوی پراکنش گونه‌های میوه‌ای در جنگل‌های مدیریت شده و مدیریت نشده هیرکانی (مطالعه موردی: جنگل‌های سری 7 نیرنگ- نوشهر)

یکی از اجزای اصلی اکوسیستم‌های جنگلی گونه‌های میوه‌ای هستند که به‌دلیل نقش‌های اکوسیستمی مهمی که دارند برنامه‌ریزی و مدیریت برای حفظ این گونه‌ها یکی از اهداف اصلی و تاکید شده سازمان‌های حفاظت جهانی است. بنابراین با توجه به اهمیت زیاد گونه‌های میوه‌ای از جنبه‌های مختلف اکولوژیک و اقتصادی، این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه گونه‌های میوه‌ای در جنگل‌های مدیریت شده و مدیریت نشده در جنگل‌های سری 7 نیرنگ نوشهر انجام شد. به این منظور دو پارسل مدیریت شده و مدیریت نشده به‌ترتیب با مساحت 51 هکتار و 40 هکتار با شرایط فیزیوگرافی تقریباً مشابه انتخاب و سپس آماربرداری 100 درصد از همه درختان میوه‌ای به‌همراه ثبت موقعیت مکانی این درختان در منطقه و نوع گونه صورت گرفت. برای دست‌یابی به الگوی مکانی گونه‌ها از تابع k رایپلی استفاده شد و فرض تصادفی بودن الگوی پراکنش گونه‌ها با استفاده از آزمون مونت‌کارلو مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به‌دست آمده از این بررسی نشان داد که گونه‌های ولیک، خرمندی، ازگیل، آلوچه و انجیر در پارسل‌های مورد بررسی وجود دارند؛ به‌طوری‌که فراوانی گونه خرمندی و ولیک در هر دو پارسل زیاد بوده، اما فراوانی خرمندی در منطقه مدیریت نشده در مقایسه با منطقه مدیریت شده بیش‌تر است. همچنین الگوی پراکنش مکانی گونه‌های میوه‌ای در هر دو پارسل در فواصل نزدیک خوشه‌ای و در فواصل بیش‌تر تصادفی است. فراوانی کم‌تر گونه خرمندی در منطقه مدیریت شده در مقایسه با منطقه مدیریت نشده ناشی از برداشت این گونه توسط روستاییان حاشیه جنگل می‌باشد که با اعمال مدیریت در جنگل موردنظر الگوی خوشه‌ای در فواصل نزدیک (تا 17 متر) افزایش پیدا کرده است. در نهایت می‌توان گفت که الگوی کلی مکانی گونه‌های میوه‌ای در پارسل مدیریت شده نسبت به پارسل مدیریت نشده تغییر چندانی نکرده است، چون بذر فراوانی که درختان میوه‌ای تولید می‌کنند و همچنین کم‌نیاز بودن و پیشگام بودن آن‌ها اثرات اقدامات مدیریتی را تا حدود زیادی خنثی می‌نماید.