بررسی توزیع مکانی و دسترسی به پارک‌های شهر خرم‌آباد با استفاده از روش تحلیل شبکه‌ و بافرینگ‌‌

سابقه و هدف: امروزه عدالت اجتماعی بیش از هر موضوعی در مدیریت شهری اهمیت دارد. از دیدگاه عدالت اجتماعی یکی از اهداف مهم برنامه ‌ریزی شهری، دسترسی و بهره‌مندی عادلانه همه شهروندان به کاربری‌‌ها و خدمات عمومی است. پارک‌های شهری به عنوان بخش مهمی از فضای سبز توانایی ارایه خدمات متنوع محیط زیستی، اجتماعی و تفریحی به شهروندان را دارند. مکان‌ یابی پارک‌ها به عنوان بخشی از فضای سبز باید به گونه‌ای باشد که در سطح شهر توزیع عادلانه‌ای را فراهم کنند. توزیع مناسب باعث می‌شود که تمامی شهروندان به راحتی به آنها دسترسی داشته باشند و از خدمات ارایه شده توسط آنها بهره‌مند شوند. این تحقیق با هدف بررسی توزیع مکانی پارک‌‌های شهری خرم‌آباد صورت گرفته است. مواد و روش‌ها: برای انجام تحقیق ابتدا نقشه مناطق سه گانه شهر خرم آباد و همچنین نقشه پارک‌های موجود تهیه شد. این نقشه با استفاده از تصاویر گوگل ارث اعتبارسنجی و به روز رسانی شد. سرانه پارک‌های شهر بر اساس نسبت مساحت آنها به جمعیت هر کدام از مناطق سه گانه شهری محاسبه شد. برای بررسی توزیع مکانی از دو روش تحلیل شبکه و تحلیل بافرینگ در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. جهت مقایسه مناطق مختلف محدوده مورد مطالعه از لحاظ میزان سرویس ‌دهی پارک‌‌ها از دو شاخص نسبت محدوده سرویس ‌دهی و نسبت جمعیت تحت پوشش خدمات پارک استفاده شد.یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد که مناطق یک، دو و سه شهر خرم آباد به ترتیب دارای سرانه معادل 1.76، 1.37و 2.76 متر مربع میباشند. در تحلیل ساده بافرینگ مساحت سرویس‌ دهی پارک‌های شهری 1693.87 هکتار یا حدود 47 درصد و مجموع سرویس ‌دهی در تحلیل شبکه 845.06 هکتار یا حدود 23 درصد مساحت شهر به دست آمد. میزان منطقه تحت پوشش در روش تحلیل شبکه به عنوان منطقه تحت سرویس دهی واقعی پارک‌ها، حدودا نیمی از سرویس‌ دهی محاسبه شده در روش بافرینگ است. اختلاف بین قابلیت سرویس‌دهی واقعی و انتزاعی در دو روش تحلیل شبکه و بافرینگ، نشان دهنده توزیع نامناسب پارک‌های شهری و لزوم توجه به این امر در طراحی‌های جدید است.نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه نشان داد که پارک‌های شهری در شهر خرم ‌آباد علاوه بر وسعت پایین نسبت به جمعبت، به طور نامناسب در رابطه با جمعیت و تراکم توسعه، توزیع شده ‌اند. وضعیت موجود بیانگر عدم عدالت اجتماعی از نظر توزیع پارک‌های شهری به عنوان یک فاکتورمحیط زیستی است که لازم است در برنامه‌های مدیریت شهری، علاوه بر تلاش برای افزایش سرانه، توزیع عادلانه آن در سطح شهر نیز مورد توجه قرار گیرد

Studying spatial distribution of urban parks of Khoramabad city using Network Analysis and Buffering Analysis

Background and objective: Today, social equality is more important than any issue in urban management and can affect all aspects of citizens’ lives. From the perspective of social equality one of the most important goals of urban planning is access and efficiency fair of all citizens to public services. Urban Parks as an important part of urban green spaces can provide citizens with variety of environmental, social and economic products and services. The well distributed urban parks are integral part of cities that citizen can access to and benefit from them. This project was conducted to studying spatial distribution of urban parks of Khoramabad city using network analysis and buffering,Material and methods: the analysis was conducted using the maps of three districts of city and urban parks. The spatial distribution of parks in the three districts was evaluated in terms of serviceability indices including service area ratio, service population ratio, and service floor area ratio. Results: The results showed that per capita urban park areas for 3 districts are 1.76, 1.37 and 2.76 m2, respectively. The simple analysis buffering service area of urban parks was 1693/87 hectares which covers about 47/51% of the total city and total service network of urban parks was 845/06 hectares (approximately 23/7% of the city) that about half of servicing area of the buffering method.Conclusion: the results of this study showed that city parks in Khorramabad are poorly distributed in relation to population, land use and density of development. This poor distribution must be considered in future plans in urban parks management.Background and objective: Today, social equality is more important than any issue in urban management and can affect all aspects of citizens’ lives. From the perspective of social equality one of the most important goals of urban planning is access and efficiency fair of all citizens to public services. Urban Parks as an important part of urban green spaces can provide citizens with variety of environmental, social and economic products and services. The well distributed urban parks are integral part of cities that citizen can access to and benefit from them. This project was conducted to studying spatial distribution of urban parks of Khoramabad city using network analysis and buffering,Material and methods: the analysis was conducted using the maps of three districts of city and urban parks. The spatial distribution of parks in the three districts was evaluated in terms of serviceability indices including service area ratio, service population ratio, and service floor area ratio. Results: The results showed that per capita urban park areas for 3 districts are 1.76, 1.37 and 2.76 m2, respectively. The simple analysis buffering service area of urban parks was 1693/87 hectares which covers about 47/51% of the total city and total service network of urban parks was 845/06 hectares (approximately 23/7% of the city) that about half of servicing area of the buffering method.Conclusion: the results of this study showed that city parks in Khorramabad are poorly distributed in relation to population, land use and density of development. This poor distribution must be considered in future plans in urban parks management.