تبیین الگوی مکانی گونه بلوط ایرانی (quercus persica j.&.sp.) در ناحیه‌ رویشی زاگرس با استفاده از آماره o-ring

سابقه و هدف: پراکنش مکانی درختان گونه بلوط ایرانی نقش مهمی در پویایی بوم‌سازگان‌های جنگل‌های غرب کشور و مدیریت بهینه آنها دارد. به طورکلی توزیع مکانی پدیده‌ها به سه حالت تصادفی، منظم و خوشه‌ای است. جنگل دارای دو ساختار افقی و عمودی است که منظور از ساختار افقی پراکنش سطحی درختان در عرصه جنگلی و ساختار عمودی پراکنش ارتفاعی درختان در توده جنگلی تعریف می‌شود. یکی از خصوصیات مهم توده‌های جنگلی نحوه توزیع و پراکنش درختان به‌صورت افقی است. بلوط ایرانی یکی از گونه‌های اصلی ساختار جنگل‌های زاگرس است؛ بنابراین شناخت الگوی پراکنش این گونه می‌تواند یکی از عوامل مهم در راستای حفظ، احیا و توسعه جنگل‌های منطقه باشد.مواد و روش‌ها: در راستای این پژوهش مساحت 30 هکتار از جنگل‌های سامان عرفی اولادقباد در غرب استان لرستان واقع در شهرستان کوهدشت انتخاب شد. برای اجرای عملیات میدانی با تفکیک هر یک هکتار از سطح منطقه مورد پژوهش در قالب قطعه نمونه یک هکتاری به‌صورت تصادفی بر اساس آماربرداری کامل، قطربرابرسینه همه درختان مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. سپس با تعیین ایستگاه اولیه در سطح هر قطعه نمونه و اندازه‌گیری مختصات جغرافیایی آن با استفاده از دستگاه موقعیت‌یاب جغرافیایی، به مراتب مختصات همه پایه‌های مختلف گونه مورد مطالعه با اندازه‌گیری فاصله - آزیموت درختان بر مبنای محاسبه مثلثات دکارتی تعیین شد. سپس درختان اندازه‌گیری شده براساس قطر برابرسینه به سه کلاسه کم‌قطر، میان‌قطر و قطور تقسیم شدند. بررسی الگوی مکانی درختان بلوط ایرانی با تابع تک‌متغیره آماره اٌرینگ o-ring انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد الگوی مکانی درختان به‌دلیل ایجاد جست گروه و پاجوش و تراکم بیش تر گونه‌های شاخه‌زاد نسبت به گونه‌های دانه‌زاد در فواصل کوتاه از درخت پایه (معمولاً20-25 متری) خوشه‌ای و سپس با بزرگ شدن مقیاس در برخی جهت‌های جغرافیایی (جهت‌های شمال و شمال غرب) به دلیل دخالت‌های انسانی و حذف زادآوری‌ها با چرای دام یکنواخت است.نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که در غالب منطقه مورد بررسی الگوی پراکنش از نوع خوشه‌ای است، بنابراین باید طرح‌های مدیریتی و دخالت‌های جنگل‌شناسی به‌گونه‌ای باشد که الگوی پراکنش به سمت الگوی خوشه‌ای سوق داده شود. نتایج به دست آمده می‌تواند در طراحی الگوهای کاشت مفید باشد.

Explanation of Spatial Pattern of Species (Quercus persica J. & Sp.) In Zagros Vegetative Zone Using the O-ring Statistics

Background and objectives: Nowadays, for management planning and ecological studies, it is important to know the distribution of the people of the community, and it will be difficult to implement any program without the spatial information and distribution pattern of individuals in the communities. The spatial pattern of trees is analyzed in a sample plot of forest masses that has a definite shape and size, and the location of the trees is recorded,The spatial distribution of Iranian oak species trees plays an important role in the dynamics of the canopies of the western forests of the country and their optimal management. In general, the spatial distribution of phenomena is divided into three random, regular and cluster modes. The forest has two horizontal and vertical structures that define the horizontal structure of the surface distribution of trees in the forest area and the vertical structure of the height distribution of trees in the forest mass. One of the important characteristics of forest masses is the distribution and distribution of trees horizontally. Iranian oak is one of the main species of Zagros forests. Therefore, recognizing the distribution pattern of this species can be one of the important factors in preserving, rehabilitating and developing forests of the region. Materials and methods: In line with this research, the area of 30 hectares was selected from Watershed forests in the west of Lorestan province, in Kohdasht city. To conduct field operations by separating each hectare from the area of the study area in a sample of one hectare sample, based on the complete sampling, the diameter of each tree was measured. Then, by determining the initial station at the surface of each sample plot and measuring its geographical coordinates using the geo positioner, the coordinates of all the different bases of the species were determined by measuring the azimuth distance of the trees based on Cartesian trigonometric calculations. Then the trees measured on the basis of the diagonal diameter were divided into three lowdiameter classes, between diameter and diameter. Investigation of spatial pattern of Iranian oak trees with onevariable function of Oring statistics. Results: The results showed that the spatial pattern of the trees due to the creation of the group and the increase of the density and density of the most branched species in comparison with the grazed species at short distances from the base tree (usually 2025 m), and then with the scale enlargement in some directions Geographic areas (north and northwest directions) are monotonous due to human intervention and the removal of regeneration with grazing livestock. Conclusion: Considering that in most of the studied area, the distribution pattern is cluster type, therefore, management plans and forestry interventions should be oriented so that the pattern of distribution towards the cluster pattern is driven. The results can be useful in designing planting patterns.