مقایسه‌ اثرات سوپرجاذب و ورمی‌کمپوست بر مقدار رطوبت ذخیره‌شده خاک در سطوح مختلف شوری آب آبیاری

سابقه و هدف: صعود زیاد آب در لوله‌های مویین خاک‌های رسی موجب اتلاف زیاد رطوبت در مناطق گرم و خشک می‌شود. از طرف دیگر با توجه به خصوصیت بعضی از رس‌ها در عدم واکنش به جذب آب، خاک‌های حاوی این گونه رس‌ها از ظرفیت نگهداشت بالایی برخوردار نخواهند بود. مواد و روش‌ها: به‌منظور بررسی تاثیر سوپرجاذب و ورمی‌کمپوست در سطوح مختلف شوری آب آبیاری روی رطوبت حجمی خاک، 12 کرت آزمایشی به ابعاد 1×1 مترمربع در زمین مورد نظر ایجاد گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در چهار سطح شوری آب آبیاری 79/0 (شاهد)، 5، 10 و 15 دسی‌زیمنس بر متر و دو نوع اصلاح‌کننده سوپرجاذب و ورمی‌کمپوست به‌میزان 02/0 و 5/1 کیلوگرم در هر کرت به همراه تیمار شاهد انجام گردید. درصد رطوبت حجمی در روزهای 1، 2، 5، 9 و 13 بعد از آبیاری به روش tdr در هر کرت اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که افزودن اصلاح‌کننده اثر معنی‌داری در سطح آماری 95% روی نگهداشت آب خاک نداشت. در بررسی اثر متقابل شوری و اصلاح‌کننده‌ها این نتیجه به‌دست آمد که، با افزایش شوری، عملکرد سوپرجاذب در نگهداشت رطوبت آب خاک به‌دلیل ساختمان یونی‌اش کاهش می‌یابد. در ورمی‌کمپوست در سطوح شوری زیاد بیش‌ترین نگهداشت رطوبت به‌دست آمد و با گذشت زمان تلفات رطوبت کرت‌های حاوی ورمی‌کمپوست بیش‌تر از کرت‌های حاوی سوپرجاذب گردید. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست آمده از این پژوهش، استفاده از مقادیر کم سوپر‌جاذب و ورمی‌کمپوست به‌منظور افزایش ظرفیت نگهداشت آب خاک در خاک‌های سنگین توصیه نمی‌شود. همچنین پیشنهاد می‌شود سوپرجاذب در خاک‌های با شوری زیاد مورد استفاده قرار نگیرد اما در خاک‌های با کیفیت مناسب‌تر با توجه به کاهش شدت تلفات رطوبت به نسبت ورمی‌کمپوست در روزهای بعد آبیاری، کاربرد این اصلاح‌کننده مناسب‌تر خواهد بود.