بررسی تاثیر آب و هوایی بر تولید رسوب و هدرروی فسفر و کربنات کلسیم توسط رسوب در حوضه گرگانرود استان گلستان

مطالعه شاخص‌های کیفیت رسوب حوضه گرگانرود، یکی از حوضه‌های مهم استان گلستان، می‌تواند ما را به درک بهتر میزان آلودگی منابع آبی،‌ آلودگی رسوب و تاثیر آن بر موجودات آبزی راهنمایی کند. ابن پژوهش ایجاب نمود که به بررسی اثر آب و هوایی بر کیفیت و کمیت رسوب و هدرروی برخی عناصر غذایی در نقاط مختلف حوضه بپردازد. به این منظور در طول رودخانه نام‌برده چهار سد (بوستان، گلستان، وشمگیر و خواجه‌نفس) انتخاب گردید و از رسوبات مکان ورودی به سد و از عمق 30-0 سانتی‌متری نمونه‌برداری، آزمایش، تجزیه و تحلیل داده‌ها به روش طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار انجام گردید. با توجه به مقدار بارندگی 12 ساله بر میزان هدرروی عناصر غذایی میانگین 12 ساله در نقاط مختلف رودخانه از سال (91-1380) در ایستگاه تمر 6/608 و در ایستگاه آق‌قلا 445 میلی‌متر متغیر است، نتایج تجزیه داده‌های فسفر نشان داد، که مقدار فسفر بین ورودی‌ها در نقاط مختلف رودخانه متفاوت و مقدار آن از 18/42-37/13 میلی‌گرم بر کیلوگرم متغیر بود. همچنین مقدار متغیر کربنات کلسیم نشان داد که بین ورودی هر چهار سد حوضه تفاوت معنی‌داری وجود دارد به‌طور نسبی مقدار کربنات کلسیم و مواد آلی به‌ترتیب در نقاط مختلف رودخانه به‌ترتیب از 30-4/16 و 68/1-89/0 درصد متغیر است. مقدار ظرفیت تبادل کاتیونی در رسوبات حوضه متفاوت و مقدار از 37-5/6 سانتی‌مول بر کیلوگرم متغیر است با توجه به نتایج به‌دست آمده می‌توان گفت میزان فرسایش و رسوب‌زایی، بر هدرروی عناصر غذایی حوضه مورد پژوهش اهمیت به‌سزایی دارد.