تعیین پارامترهای بهینه روش تجربی کاهش سطح درسد مخزنی کرج با استفاده از الگوریتم تکامل تصادفی جوامع

احداث سد در رودخانه‌ها باعث تجمع رسوب در پشت آن‌‌ها می‌شود. تعیین میزان و چگونگی تجمع رسوبات در مخازن سدها از جنبه‌های پایداری و بهره‌برداری دارای اهمیت است. یکی از روش‌های تجربی به‌منظور مشخص نمودن نحوه توزیع رسوب در مخازن سدها روش کاهش سطح می‌باشد. در این روش براساس شکل، مخازن به 4 دسته تقسیم شده است. برای هر یک از انواع مخازن پارامترهایی ارایه شده است که توزیع رسوب براساس آن‌ها انجام می‌شود. تعیین پارامترهای مناسب در مخازن در حال بهره‌برداری که عملیات هیدروگرافی در آن‌ها حداقل یک‌بار انجام شده باشد، دقت روش را افزایش می‌دهد. هدف از این پژوهش تعیین پارامترهای بهینه روش تجربی کاهش سطح در سد مخزنی کرج با استفاده از الگوریتم تکامل تصادفی جوامع می‌باشد. در این پژوهش، براساس تیوری روش کاهش سطح یک مدل کامپیوتری تهیه شد. سپس مدل بهینه‌سازی به روش الگوریتم تکامل تصادفی جوامع آماده و در نهایت این دو مدل ترکیب و مدل شبیه‌سازی- بهینه‌سازی توسعه داده شد. مدل شبیه‌سازی- بهینه‌سازی، پارامترهای روش تجربی کاهش سطح را برای مخزن سد کرج به‌نحوی تعیین می‌کند که بیش‌ترین تطابق بین مقادیر حجم محاسباتی و اندازه‌گیری شده به‌دست آید. برای تعیین مقادیر بهینه این پارامترها تابع هدف به‌صورت مجذور میانگین مربعات خطای مقادیر محاسباتی از مقادیر واقعی تعریف شد. با استفاده از مدل تهیه شده براساس اطلاعات سال 1340 و هیدروگرافی سال 1370 پارامترهای بهینه به‌دست آمد. به‌منظور صحت‌سنجی مدل شبیه‌سازی- بهینه‌سازی، توزیع رسوب در سال 1386 با استفاده از پارامترهای بهینه به‌دست آمده توسط مدل، محاسبه و با مقادیر هیدروگرافی مقایسه گردید. نتایج نشان داد مقدار تابع هدف در دوره واسنجی 62 درصد و در دوره صحت‌سنجی 48 درصد کاهش داشته است. سپس براساس پارامترهای بهینه به‌دست آمده توزیع رسوبات در سال‌های آینده برای این سد پیش‌بینی شد.