ارزیابی روش مبتنی‌بر تیوری آنتروپی چیو در برآورد توزیع سرعت و پیشبینی دبی جریان در رودخانه ها

تعیین معادله مناسب توزیع سرعت و پیشبینی دقیق دبی جریان در رودخانهها به‌منظور برنامه‌ریزی، مدیریت و بهرهبرداری بهینه و پایدار منابع آب، مدیریت سیلاب، طراحی ایمن‌سازههای آبی و اجرای پروژههای آبخیزداری از اهمیت خاصی برخوردار است. روش معمول در اندازهگیری مستقیم دبی در رودخانهها، روشهای اندازهگیری چند‌نقطهای سرعت جریان با استفاده از مولینه می‌باشد که به‌علت تعداد زیاد نقاط اندازهگیری در مقطع عرضی بسیار وقتگیر و پرهزینه بوده و گاهی اوقات در شرایط سیلابی امکان به‌کارگیری آن نمیباشد. بنابراین استفاده از روشهایی که ضمن دارا بودن دقت کافی، از نظر زمان مورد‌نیاز نیز مقرون به صرفه باشد، بسیار سودمند میباشد. در این پژوهش با استفاده از اصل بیشترین آنتروپی و معادله توزیع سرعت چیو، توزیع سرعت و دبی جریان در چندین مقطع از رودخانه پسیخان واقع در استان گیلان طی سالهای 1390-1389 برآورد شده و نتایج با مقادیر اندازهگیری شده مقایسه گردید. نتایج به‌دست آمده نشان داد که مطابقت بسیار خوبی بین نتایج حاصل از روش چیو در برآورد توزیع سرعت و دبی جریان با مقادیر واقعی وجود دارد به‌گونه‌ای که مقدار r2، 996/0 و rmse، 9/3 حاصل شد. بنابراین از این روش میتواند به‌عنوان روشی آسان و سریع، جایگزین روشهای معمول در برآورد توزیع سرعت و اندازهگیری دبی جریان در رودخانهها به‌خصوص در مواقع سیلابی گردد.واژه‌های کلیدی: تیوری آنتروپی، روش چیو، توزیع سرعت، رودخانه پسیخان