تاثیر عمق و فاصله زهکش های زیرزمینی بر تلفات نیترات در اراضی شالیزاری در فصل کشت کلزا

زهکشی زیرزمینی علاوه‌بر کنترل سطح ایستابی و آب‌شویی املاح از ناحیه ریشه، ممکن است سبب دفع نیتروژن از طریق پساب زهکشی شود. در این پژوهش، اثر سیستم های مختلف زهکشی زیرزمینی بر تلفات نیترات، در مزرعه شالیزاری تجهیز و نوسازی شده دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در طول یک فصل کشت کلزا در سال 1391-1390 بررسی شد. تیمارهای زهکشی عبارت بودند از: سه سیستم زهکشی زیرزمینی معمولی با پوشش معدنی شامل سیستم زهکشی با عمق 9/0 متر با فاصله زهکش 30 متر (d0.9l30s)، عمق 65/0 متر با فاصله زهکش 30 متر (d0.65l30s)و عمق 65/0 متر با فاصله زهکش 15 متر (d0.65l15s) و یک سیستم زهکشی معمولی با پوشش مصنوعی با عمق 65/0 متر و فاصله 15 متر (d0.65l15f). غلظت نیترات زه آب زهکش ها 15 روز یک بار اندازه گیری شد. در طول مدت مطالعه، میانگین غلظت نیترات زه آب و کل تلفات نیترات از تیمار‌های d0.9l30s، d0.65l30s، d0.65l15s و d0.65l15f به‌ترتیب 65/4، 47/3، 5/4 و 97/2 میلی‌گرم در لیتر و 5/7، 57/4، 12/9 و 46/15 کیلوگرم در هکتار بود. براساس نتایج، افزایش فاصله زهکش ها سبب کاهش غلظت نیترات زه آب و افزایش عمق نصب لوله های زهکش سبب افزایش غلظت نیترات زه آب شد. بنابراین، مدیریت آب از طریق سیستم های زهکشی زیرزمینی دارای عمق و فاصله مناسب، می تواند اثرات منفی دفع نیترات از اراضی شالیزاری به منابع آب سطحی و زیرزمینی را کاهش دهد. واژه‌های کلیدی: اراضی شالیزاری، زهکشی زیرزمینی، نیترات