تاثیر تغییرات زمانی بارندگی بر پاسخ هیدرولوژیکی خطی- غیرخطی حوضه‌های آبریز کوهستانی

در‌این مطالعه تاثیر تغییرات زمانی باران نمود بارندگی بر روی پاسخ خطی- غیرخطی سه حوضه آبریز کوهستانی شامل ابوالعباس، رودزرد و الله در جنوب‌غرب ایران بررسی گردید. نخست وقایع بارندگی بر‌اساس ناهمگنی‌های زمانی به دو گروه شامل تغییرات زمانی ملایم (lt) و شدید (ht) تقسیم شده و سپس مدل شبکه محصور زیرحوضه‌ها (wbnm) جهت ارزیابی واکنش حوضه‌ها به ناهمگنی‌های زمانی بارندگی به‌کار گرفته شد. سه پارامتر غیرخطی شامل ، و به‌همراه (پاسخ خطی) مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهند که تغییرات زمانی بارندگی نقش مهمی در پاسخ هیدرولوژیکی حوضه آبریز ایفا می‌کند. با کاهش ناهمگنی در سری زمانی بارندگی، پاسخ حوضه به‌سمت غیرخطی شدید تمایل پیدا کرده و مقدار برآورد بهتری را از هیدروگراف خروجی به‌دست می‌دهد. اما با افزایش ناهمگنی زمانی بارندگی، پاسخ غیر‌خطی ملایم‌تر و یا خطی کامل به‌دست آمد. برای شبیه‌سازی هیدروگراف خروجی از حوضه ناشی از بارندگی با تغییرات زمانی شدید، بهترین نتیجه از پارامتر غیر‌خطی برابر با حاصل گردید. همچنین مشاهده گردید که رطوبت خاک قبل از وقوع بارندگی تاثیر مهمی بر روی پاسخ حوضه دارد به‌طوری‌که برای خاک خشک، واکنش غیرخطی شدیدتر از خاک مرطوب قابل انتظار می‌باشد. هنگامی‌که خاک حوضه به‌دلیل بارندگی قبلی مرطوب و یا اشباع باشد، به‌ترتیب پارامتر غیر‌خطی برابر با و حالت خطی قابل استفاده می‌باشند.واژه‌های کلیدی: بارندگی، پاسخ حوضه، هیدروگراف، سیلاب