ارزیابی هیدروشیمیایی منابع آب زیرزمینی از نظر شرب با استفاده از روش‌های تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و منطق فازی در GIS (مطالعه موردی: دشت عقیلی در شمال‌شرق خوزستان)

هدف از این مقاله ارزیابی هیدروشیمیایی منابع آب زیرزمینی دشت عقیلی در شرق استان خوزستان است. به این منظور از پارامترهای متعددی استفاده می‌شود که از آن جمله می‌توان به tds و کاتیون و آنیون‌های اصلی موجود در آب اشاره کرد. وقتی که چندین پارامتر برای ارزیابی وجود دارد، کار ارزیابی نیز پیچیده‌تر می‌گردد. به این منظور می‌توان از روش ahp، که یکی از گسترده‌ترین ابزارهای تصمیم‌گیری چندمعیاره است، استفاده کرد. در این پژوهش، به‌منظور انجام این مقایسه، برای هر یک از پارامترها یک ضریب خطر محاسبه شد. سپس براساس مقدار این ضریب ارزش هر دو پارامتر نسبت به‌هم مشخص و ضریب وزنی برای هر پارامتر تعیین گردید. برای تحلیل و ارزیابی چندمعیاره، پارامترها باید از نظر مقیاس‌های اندازه‌گیری همسان‌سازی شوند. به این منظور از روش منطق فازی استفاده شده که با اعمال تابعی مشخص، بیش‌ترین ارزش (عدد 1) به حداکثر عضویت و کم‌ترین ارزش (عدد صفر) به حداقل عضویت اختصاص می‌دهد. به این منظور از تابع خطی (linear) استفاده و مقادیر حداکثر و حداقل هر پارامتر با توجه به طبقه‌بندی شولر تعریف شد. سپس به‌منظور ارزش‌دهی به پارامترها نقشه استاندارد هر پارامتر در وزن به‌دست آمده از روش ahp ضرب گردید و برای ارزیابی و تعیین مدل‌های تلفیقی مناسب از عمل‌گر گامای فازی به‌عنوان مدل منتخب، استفاده شد. نتیجه این تلفیق نشان داد، بیش‌تر نواحی دشت عقیلی آب زیرزمینی از نظر شرب در طبقه خوب قرار می‌گیرد و تنها بخش‌های کوچکی از دشت در جنوب غرب دشت کیفیت نامناسب تا غیرقابل شرب را نشان می‌دهد.واژه‌های کلیدی: کیفیت آب زیرزمینی، دشت عقیلی، تحلیل سلسله مراتبی، منطق فازی، gis