شبیه‏سازی تلفات نیتروژن از مزارع گندم با استفاده از مدل CropSyst در گرگان

هدف از این مطالعه ارزیابی مدل cropsyst برای پیش‏بینی متغیرهای مربوط به چرخه نیتروژن در گندم و بررسی میزان هدررفت نیتروژن در سناریوهای مختلف مدیریتی تولید گندم در گرگان بود. ارزیابی مدل برای پیش‏بینی تجمع نیتروژن و نیتروژن باقی‏مانده بعد از برداشت گندم با استفاده از داده‏های 16 مزرعه گندم انجام شد. شبیه‏سازی تلفات نیتروژن از مزارع گرگان برای یک دوره 40 ساله (2008-1967) انجام شد. سناریوها عبارت از کشت آبی به‏صورت رایج، کشت آبی به‏صورت پرنهاده و کشت دیم به‏صورت کم‏نهاده بودند. نتایج نشان داد که مدل به‏خوبی می‏تواند عملکرد، تجمع نیتروژن و نیتروژن باقی‏مانده در مزارع گندم در گرگان را پیش‏بینی نماید. بیش‌ترین تلفات نیتروژن مربوط به هدررفت گازی نیتروژن از مزارع بود که با تغییر سناریو از کم‌نهاده (5/4 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) به‌سمت پرنهاده (5/12 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) افزایش معنی‏داری نشان داد. تلفات از طریق فرار آمونیاک در سناریوهای کشت رایج، پرنهاده و کم‏نهاده به‏ترتیب 5/7، 11 و 4/4 کیلوگرم نیتروژن بر هکتار بود. میزان تلفات از طریق دنیتریفیکاسیون نسبت به فرار آمونیاک بسیار کم‌تر بود. تلفات o2n بین 3/0-1/0 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بود. بین سناریوها از نظر آب‌شویی کل و آب‌شویی نیترات از مزارع اختلاف معنی‏داری مشاهده نشد. میانگین کل آب‌شویی در سناریوها معادل 5/5 و میزان آب‌شویی نیترات 1/3 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بود. نتایج به‌دست آمده بیانگر آن بود که مصرف کود سرک اوره منجر به افزایش تلفات نیتروژن (فرار آمونیاک) می‏شود و تغییر نوع کود و یا مدیریت کودی می‏تواند باعث کاهش تلفات نیتروژن شود.