بررسی تاثیر اندازه ذرات و نوع عصاره گیر بر شکل های مختلف پتاسیم برخی کانی های میکایی و فلدسپات پتاسیم

پتاسیم به عنوان یکی از عناصر پرمصرف، به طور عمده از هوادیدگی آلومینوسیلیکات هایی مانندفلدسپات های پتاسیم و میکاها در خاک تامین می شود. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر اندازه و نوععصاره گیر بر شکل های مختلف پتاسیم در تعدادی از کانی های میکایی و فلدسپات پتاسیم و تعیینارتباط بین پتاسیم آزاد شده توسط تیزاب سلطانی با نوع کانی های پتاسیم دار انجام شد. آزمایش درقالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل دربرگیرنده 5 نوع کانی پتاسیم دار (بیوتیت، فلوگوپیت،50 و کوچک تر از 50 میکرون) و 3 نوع - موسکویت، فلدسپات زنجان و فلدسپات یزد)، دو اندازه ( 100عصاره گیر (آب مقطر، استات آمونیوم و اسید نیتریک) با 3 تکرار انجام شد. مقدار پتاسیم رها شده از اینکانی ها با دستگاه فلیم فتومتر اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که فلدسپات ها، به اندازه میکاهایسه جایی (بیوتیت و فلوگوپیت) در تامین پتاسیم محلول و تبادلی خاک مهم می باشند ولی کانیدوجایی موسکویت، اهمیت کم تری حتی نسبت به فلدسپات ها دارد. میزان پتاسیم غیر تبادلی که ذخیرهپتاسیم خاک می باشد در بیش ترین مقدار خود، در میکا های سه جایی بیش از 17 گرم بر کیلوگرم بوداما در میکای دوجایی و فلدسپات ها 3 گرم بر کیلوگرم می باشد. نتایج عصاره گیری با تیزاب سلطانینشان داد که این عصاره گیر مقدار زیادی از پتاسیم موجود در کانی های سه جایی را آزاد می کند ( 81گرم بر کیلوگرم) ولی قادر نیست پتاسیم چندانی از کانی های موسکویت و فلدسپات خارج کند(حدود 4 گرم بر کیلوگرم). کوچک شدن اندازه تاثیری بر آزاد سازی پتاسیم عصاره گیری شده باتیزاب سلطانی در کانی های سه جایی ندارد اما در کانی های موسکویت و فلدسپات باعث افزایش3 برابر می گردد. ذرات کوچک تر در آزاد سازی شکل های / قابل توجه پتاسیم آزاد شده تا بیش از 5مختلف پتاسیم، اختلاف معنی داری با ذرات درشت نشان دادند. پتاسیم آزاد شده توسط تیزاب سلطانیمی تواند شاخصی از نوع کانی های پتاسیم دار خاک و قدرت خاک برای تامین پتاسیم باشد البتهپژوهش ها بیش تر، در این باره ضروری به نظر می رسد.