تجزیه و تحلیل مکانی و فرم نبکاها به منظور بررسی فرسایش بادی و حفاظت خاک (مطالعه موردی: میانکاله در جنوب شرقی خزر )

برای مطالعه و ارزیابی نوع و میزان فرسایش بادی در هر منطقه علاوه بر فرمول های تجربی واندازه گیری های صحرایی، بررسی نبکاها از روش های علمی، مناسب و نسبتاً کم هزینه به شمار می آید.با توجه به گسترش و پراکندگی قابل توجه نبکاها در سیستم سدی ساحلی میانکاله در جنوب شرقیدریای خزر برای اندازه گیری و رصد عملکرد نبکاها، تعداد 31 عدد نبکا در چهار ناحیه جغرافیایی ازشرق به غرب بررسی شد. برای هر نبکا پارامترهای مورفومتری مورد نیاز مانند طول محورهای بلند وکوتاه و نیز ارتفاع نبکاها مورد اندازه گیری قرار گرفت. همچنین تمرکز نبکاها در واحد سطح ( 100مترمربع)، درصد استقرار و پایداری نبکاها و پوشش گیاهی غالب منطقه مورد بررسی گردید. نتایجحاصل نشان می دهد به دلیل اینکه نبکاهای موجود در ناحیه 3 از نظر ارتفاعی در مقایسه با سایر مناطقمرتفع تربوده و پایداری و استقرار نبکاهای این منطقه کمتر از 50 درصد می باشد. سپس می توان نتیجهگرفت میزان فرسایش بادی در این ناحیه در مقایسه با سایر مناطق بیشتر بوده و به عنوان یک منطقهحساس به فرسایش بادی برای طرح های اجرایی در اولویت می باشد. از سوی دیگر پارامترهای بافتیدر رسوبات ماسه ای نبکاها از قبیل میانگین، جورشدگی، کج شدگی و کشیدگی رسوبات مشخص شد.نتایج حاصل نشان می دهد پارامترهای بافتی در نواحی چهارگانه اختلاف قابل توجهی با یکدیگر نداشته و از نظر بافتی رسوبات تشکیل دهنده نبکاها در محدوده میانگین اندازه ماسه متوسط تا ریز،جورشدگی بسیارخوب، کج شدگی مثبت و گروه رسوبات کشیده از نظر کشیدگی طبقه بندی می شوند.فرم و گسترش مکانی نبکاها الگوی فرسایش بادی در منطقه و راهکارهای مناسب برای حفاظت خاکرا نشان می دهد.واژه های کلیدی: نبکا، میانکاله، رسوب شناسی، فرسایش بادی، حفاظت خاک