ارزیابی عوامل اقتصادی-اجتماعی موثر بر به کارگیری عملیات تراس بندی با استفاده از الگوی لاجیت (مطالعه موردی: حوزه آبخیز چمانی، استان گلستان)

چکیده 1امروزه فرسایش خاک مانع بزرگی برای تولید کشاورزی و امنیت غذایی محسوب می شود.حفاظت خاک همواره به عنوان عامل افزایش شاخص بهره وری تولید، امنیت غذایی و کشاورزی پایداراز اهمیت خاصی برخوردار می باشد. روند تهدیدکننده فرسایش ناشی از نحوه استفاده از اراضیزراعی، بررسی ویژگی های اقتصادی-اجتماعی کشاورزان را به منظور افزایش میزان پذیرش و کاهشخسارات فرسایش اجتناب ناپذیر نموده است. این پژوهش با هدف بررسی عوامل اقتصادی-اجتماعیموثر بر به کارگیری عملیات تراس بندی توسط کشاورزان روستای ده چناشک آبخیز چمانی در بالادسترودخانه گرگان رود در استان گلستان انجام گردید. اطلاعات مورد نیاز با تکمیل 74 پرسش نامه شاملمشخصات فردی، مشخصات مزرعه، سطح آگاهی کشاورز از فرسایش و روش های حفاظت خاکتوسط کشاورزان روستای ده چناشک آبخیز مورد مطالعه جمع آوری شد. تعیین عوامل اقتصادی-اجتماعی موثر بر به کارگیری عملیات تراس بندی، از طریق برآورد الگوی اقتصادسنجی رگرسیونلاجیت، صورت پذیرفت. نتایج نشان داد عواملی مانند تحصیلات، حرفه اصلی کشاورزی، مالکیتاراضی، میزان شیب زمین، آگاهی کشاورزان از روش های حفاظت خاک، شرکت در کلاس هایترویجی و درآمد کشاورزان در به کارگیری عملیات تراس بندی اثر مثبت و معنی داری دارد. محاسبه و تفسیر کشش کل موزون و اثرات نهایی متغیرهای موثر نشان داد که با یک درصد افزایش سطحتحصیلات، یک درصد افزایش میزان آگاهی کشاورزان و یا افزایش درآمد کشاورزان، احتمال73 و 78 درصد افزایش خواهد یافت. باتوجه به یافته های ، به کارگیری عملیات تراس بندی به ترتیب 4پژوهش، راه کارهای بهبود وضعیت موجود، افزایش نرخ پذیرش عملیات تراس بندی، حفاظت هرچهبیشتر ذخایر طبیعی و کاهش فرسایش به مدیران عرصه ارایه گردید.واژه های کلیدی: حفاظت خاک، پذیرش تراس بندی، الگوی لاجیت، آبخیز چمانی، استان گلستان