تاثیر برخی عوامل خاکی و پستی و بلندی بر پراکنش گونه‌های دارویی (مطالعه موردی: حوزه کچیک مراوه‌تپه)

در مدیریت اکوسیستم‌های طبیعی، شناخت عوامل اکولوژیکی موثر مانند خاک و پستی و بلندی بر استقرار و پراکنش گیاهان ضروری به‌نظر می‌رسد. در این پژوهش رابطه بین میزان پراکنش مهم‌ترین گونه‌های دارویی حوزه آبخیز کچیک با برخی عوامل خاکی و پستی و بلندی بررسی شده است. برای اندازه‌گیری اطلاعات پوشش گیاهی و عوامل محیطی از تلفیق نقشه‌های گیاهی با جهت جغرافیایی، نقشه واحدهای کاری تهیه گردید. در نقاط معرف هر واحد کاری، نمونه‌برداری از تعداد پایه (تراکم) و درصد تاج‌ پوشش گونه‌های گیاهی به‌صورت تصادفی سیستماتیک انجام شد. نمونه خاک به‌صورت زیگزاکی به طول 100-70 متری و از عمق 30-0 سانتی‌متر برداشت گردید. درصد رس، سیلت، شن، آهک، اسیدیته و هدایت الکتریکی، اندازه‌گیری شدند. برای تجزیه و تحلیل عوامل محیطی مورد مطالعه و پارامترهای پوشش گیاهی از روش آنالیز تحلیل تطبیقی متعارف، رگرسیون چندمتغیره و تقسیم‌بندی واریانس با بهره‌گیری از نرم‌افزارهای pc-ord 5، minitab 15 و canoco 4.0 استفاده شد. نتایج نشان داد که 4/29 درصد از پراکنش گونه‌های گیاهی به‌وسیله خصوصیات خاک، 3/25 درصد توسط ویژگی‌های پستی و بلندی و حدود 25/45 درصد تحت‌تاثیر اثر مشترک این دو عامل بوده است. پارامترهای پستی و بلندی جهت جغرافیایی و میزان شیب به‌ترتیب با میزان همبستگی 86/0 و 57/0 و پارامترهای خاکی اسیدیته و بافت خاک به‌ترتیب با میزان همبستگی 56/0 و 43/0 از بیش‌ترین تاثیر در پراکنش گونه‌ای منطقه برخوردار بودند.