ارزیابی هیدروژیوشیمیایی پساب‌های کارخانه زغال‌شویی وطنی برای مصارف کشاورزی

استفاده از پساب‌های معدنی و صنعتی می‌تواند در تامین بخشی از آب مورد نیاز کشاورزی مفید باشد. اما برای استفاده از پساب‌ها همواره باید نظارت دقیقی روی کیفیت آن‌ها صورت گیرد. به‌منظور شناخت کیفیت و قابلیت استفاده از پساب‌های کارخانه زغال‌شویی وطنی برای آبیاری، نمونه‌برداری از حوضچه‌ها و آب زیرزمینی در زمستان 1387 انجام شد. براساس رخساره هیدروژیوشیمیایی، نمودار پایپر تیپ پساب‌های مورد مطالعه و آب زیرزمینی به‌ترتیب از نوع 4ca-so و ca-hco3 است. نسبت جذبی سدیم (sar) (رده 1s)، درصد سدیم، خطر منیزیم و خطر کلریدی به‌ترتیب کم‌تر از 10، 60، 50 و 20 درصد هستند. کربنات سدیم اضافی (rsc) با کم‌تر از 25/1 میلی‌اکی‌والان بر لیتر و نسبت کلی کم‌تر از یک برای نمونه‌های مورد مطالعه نشانگر کیفیت قابل‌قبول آن‌ها برای اهداف کشاورزی است. پساب‌های مورد مطالعه براساس نمودار آزمایشگاه شوری آمریکا در محدوده 1s3c قرار دارند که نسبت به آب زیرزمینی(چاه) (1s2c) دارای شوری بالایی هستند. پساب‌های مورد مطالعه بر روی نمودار ویلکاکس از نظر کیفیت شیمیایی در محدوه قابل‌قبولی برای آبیاری قرار می‌گیرند. مدل گیبز نشان‌دهنده منشا سنگی برای آنیون‌ها و کاتیون‌های موجود در آب‌های مورد مطالعه می‌باشد. شاخص کلروآلکالن مثبت آب‌ها، بیانگر تبادل سدیم و پتاسیم آب با کلسیم و منیزیم زغال‌سنگ و باطله‌های زغالی است. تمامی نمونه‌ها دارای شاخص تراوایی (pi) قابل‌قبولی برای آبیاری هستند.