ارایه ضریب اصلاحی برای روش هارگریوز-سامانی بهمنظور برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع (مطالعه موردی: ایستگاه سینوپتیک گرگان)

تبخیر- تعرق (et) یکی از مهمترین اجزای چرخه هیدرولوژیکی میباشد. تاکنون بسیاری از محققان روابط معتبری را که تابعی از عوامل اقلیمی است، برای برآورد تبخیر- تعرق پتانسیل ارایه نمودند تا از بروز تنش آبی در گیاه یا هرزروی آب، جلوگیری شود. در این میان روش هارگریوز- سامانی (h-s) در مناطقی که ایستگاه تبخیرسنجی با دادههای محدود در دسترس است، متداول میباشد. این پژوهش قصد دارد با مبنا قرار دادن روش فایو- پنمن- مانتیث (f-p-m)، مناسب ترین ضریب تصحیح روش h-sرا در ایستگاه سینوپتیک گرگان ارایه نماید. این ضریب بهصورت معادلهای که تابعی از پارامترهای اقلیمی موجود در ایستگاههای تبخیرسنجی است، ارایه گردید. به این منظور ابتدا با تمام پارامترهای یاد شده اقدام به بهینهسازی معادلات در محیط اکسل شد و سپس مرحله به مرحله عواملی که دارای تاثیر کمتری بودند حذف شدند و با استفاده از بقیه پارامترها معادلات جدیدی بهدست آمد. جهت صحتسنجی 80 و 20 درصد از دادههای هواشناسی موجود، بهترتیب برای کالیبراسیون و آزمون معادلات، مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد در بین معادلات ضریب تصحیح، معادلهای که دربرگیرنده دمای حداکثر و متوسط، رطوبت نسبی حداکثر، حداقل و متوسط روزانه است، از جهت بررسیهای آماری در اولویت قرار دارد (93/0=r و 29/0=rmse) و توانست میانگین مجموع تبخیر-تعرق سالانه را که با استفاده از رابطه هارگریوز-سامانی 1165 میلیمتر برآورد شده، به 925 میلیمتر کاهش دهد که در مقایسه با مقدار برآوردی روش f-p-mکه 853 میلیمتر است میزان خطای کمتری را نشان میدهد.