ارزیابی تاثیر عوامل اقلیمی بر افت منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: آب‌خوان دشت ساوه)

این پژوهش با هدف رفتارسنجی افت سطح آب‌های زیرزمینی در آب‌خوان دشت ساوه انجام شده است. با مطالعه تغییرات ماهانه بارندگی در 5 ایستگاه هواشناسی منطقه، دبی ماهانه 3 ایستگاه هیدرومتری، حجم تخلیه ماهانه از آب‌خوان ساوه (چشمه‌ها، قنوات و چاه‌ها) و سطح آب زیرزمینی 63 حلقه چاه، سعی در بررسی جامع دلایل افت سطح آب زیرزمینی آب‌خوان ساوه شده است. بررسی خشک‌سالی هواشناسی با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده (spi) در ایستگاه‌های امام‌آباد و احمدآباد بیانگر وقوع خشک‌سالی خیلی شدیدی در سال‌های 1357، 1359 و 1362 می‌باشد. ضریب همبستگی بین شاخص spi در مقیاس‌های زمانی 1، 3، 6، 9، 12، 18، 24 و 48 ماهه با سطح آب‌ زیرزمینی با تاخیر زمانی 1، 2، 3، 4، 5، 6، 12 و 24 ماهه در دو ایستگاه احمدآباد و امام‌آباد نشان داد که شاخص spi با مقیاس زمانی 24 و 48 ماهه با تاخیر زمانی 5 ماه بیش‌ترین همبستگی را با سطح آب زیرزمینی دارد. که به‌ترتیب برابر ضرایب همبستگی 806/0 و 762/0 به‌دست آمد. بررسی روند تغییرات بارندگی و دبی خروجی حوضه در 3 ایستگاه شاه‌عباسی، رازین و جلایر نشان‌دهنده روند افزایشی بارندگی و روند کاهشی دبی است که بیانگر تاثیر بیش‌تر فعالیت‌های انسانی در کاهش دبی رودخانه‌های قره‌چای و مزلقان می‌باشد. با توجه به نتایج این پژوهش احداث سد ساوه در سال 1373 روی رودخانه قره‌چای که اصلی‌ترین منبع تغذیه آب‌خوان دشت ساوه است، مهم‌ترین دلیل افت سطح آب‌های زیرزمینی در آب‌خوان دشت ساوه می‌باشد.