بررسی و مقایسۀ پروتوتایپ در رمان ‌های «زمین سوخته» و «زمستان 62»

نمونه‌های اولیه‌ای در زندگی واقعی هر نویسنده وجود دارد که به نوعی ذهن وی را برای آفرینش یک یا چند شخصیّت برمی‌انگیزد. نویسنده با استفاده از این ابزارها و مواد خام و نیز نیروی تخیّلش دست به خلق کاراکترهای داستانی‌اش می‌زند. این پژوهش برآن است تا با روش توصیفی تحلیلی به تعیین پروتوتایپ‌های رمانِ «زمستان 62» از «اسماعیل فصیح» و «زمین سوخته» از «احمد محمود» بپردازد. برای رسیدن بدین منظور، ابتدا شخصیّت های اصلی و فرعی رمان ها مشخّص و از لحاظ ساختاری تحلیل می‌شوند. پس از آن نوع پروتوتایپ مشخّص و در عین حال با هم مقایسه می گردند. برآیند تحقیق نشان از آن دارد که «اسماعیل فصیح» در آفرینش آدم‌های داستانی‌اش در «زمستان 62» از پروتوتایپ‌های «طبقاتی» و «پروتوتایپ در زندگی خصوصی نویسنده» استفاده نموده‌است. «احمد محمود» در خلق کاراکترهای رمانش در «زمین سوخته» از پروتوتایپ‌های «طبقاتی» و «تاریخی» بهره برده‌است. هر دو نویسنده‌ در خلق شخصیّت‌های داستانی‌شان از «پروتوتایپ طبقاتی» استفاده کرده‌اند. با این تفاوت که آنها گروه‌های مختلف اجتماعی را انتخاب نموده‌اند. «فصیح» طبقۀ روشنفکر و تحصیل‌کرده و «احمد محمود» گروه‌ها و طبقات آسیب پذیر جامعه را در دوران «جنگ» به عنوان پروتوتایپ کلی اثر خود برگزیده اند. آن ها تلاش کرده اند؛ تا در وجود یک یا چند شخصیّت رمان خود، ویژگی‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و روانی این گروه ها را به تصویر بکشند.

A Study and Comparison of Prototype in the Novels‘Zemestan 62’ (Winter 1982) by Esmail Fasih and ‘Zamin Soukhteh’ (Burnt Earth) by Ahmad Mahmoud

There are some primary models in real life of each author, which on some levels motivate his mind to create an artwork. Through using these primary models and his imaginative mind, the author creates characters. In this study, the prototypes of two novels, i.e. ‘Zemestan62’by Ahmad Mahmoud and ‘Zamin Soukhte’ by Ismael Fasih, will be specified in a descriptiveanalytical method. Firstly, the main and minor characters will be identified and structurally analyzed. Then the type of prototypes will be specified and compared with each other. Results show that Ismael Fasih created his characters in ‘Zemestan62’by using ‘classified’ and ‘private life’ prototypes. Ahmad Mahmoud, on the other hand, in creating his characters in ‘Zamin Soukhte’ used ‘classified’ and ‘historical’ prototype. Both authors in creating story characters used ‘leveled prototyped’ with the difference that they have chosen different social groups of people. ‘Fasih’ in his ‘Zemestan62’used ‘intellectual’ and ‘educated’ social class people. On the other hand, Mahmoud illustrated ‘vulnerable groups of the society’ during war time. They have tried to illustrate social, political, economic, and mental qualities of these classes in their characters.