سیمای اخلاقی و رفتاری شهید حسن باقری در آیینۀ «هفت‌بند التهاب» مشفق کاشانی

معرفی شهدا به‌عنوان الگوهای عینی و تاثیرگذار با ابزار هنر و ادبیات و با نگاه شاعرانه، اما به دور از اغراق برای رشد و ارتقای فکر و فرهنگ جامعه، تحسین‌برانگیز و بلکه تاثیرگذارتر خواهد بود تا همۀ افراد، به خصوص نوجوانان و جوانان، آگاهانه آنان را به‌عنوان الگویی دینی، حماسی و ملی سرمشق زندگی خویش قرار دهند و از اقبال به نمادهای غیربومی یا ضدفرهنگی بپرهیزند. در پژوهش حاضر بر آنیم تا با روش تحلیلی توصیفی و با تکیه بر منظومۀ «هفت‌بند التهاب» مشفق کاشانی (1304 1393ش)،  به چگونگی و تبیین سیرۀ اخلاقی، عملی و رفتاری شهید حسن باقری (13611334ش) از منظر شاعر دست یابیم. با این حال، توجه شاعر به بیان تاریخی و واقع‌گرایانۀ زندگی رزمنده به دلیل پیوند این دو مقوله در بافت کلام و نیز، عینیّت‌بخشی و تحقق اهداف معرفتی در فراز و نشیب زندگی دور از نظر نمانده‌است. برآیند تحقیق آن است که مشفق کاشانی در عین التزام به گزارش وقایع مستند بر مبنای روایت خطی به سخن خود رنگ معنویت و عرفان نیز می‌بخشد و بدین‌گونه کلام وی از بیان یکنواخت‌گونۀ تاریخی برحذر می‌ماند؛ با وجود این، آنچه از سیمای شهید باقری در شعر مشفق کاشانی بازتاب بیشتری دارد، رویکرد شاعر به جنبه‌های اخلاقی و معرفتی شهید است؛ به‌طوری‌ که مخاطب جذب شخصیت رزمنده می‌شود و او را به‌عنوان اسوه‌ای خداجوی در جهت‌بخشی به زندگانی خویش برمی‌گزیند.

The Moral and Behavioral Portrayal of Martyr Hassan Bagheri in ‘Haft Band Eltehab’ by Moshfegh Kashani

Introducing martyrs as the most effective and concrete models by means of art, literature and through poetic lens will be an admirable and even more impressive endeavor for the enrichment and expansion of the thought and culture of society, if not exaggerated, and this helps all the people, particularly teenagers and adults, to consciously take them as their religious, epic, and national role models, and consequently, avoid adhering to nonnative and countercultural symbols. Using a descriptiveanalytical method and focusing on Haft Band Eltehab by Moshfegh Kashani (19262015), The present research aims at representing and explaining martyr Hassan Bagheri’s (19561983) morals, behaviors and conducts, from the poet’s viewpoint.The poet’s attention to the historical and realistic expression of the soldier’s life, due to the interrelationship between these two categories in discourse and also the realization of spiritual aims in the ups and downs of life have been considered. The conclusive gist of the paper shows that Moshfegh Kashani, though relying on the documentary report of the events based on linear narrative, adds a color of mysticism and spirituality to his language, thus his language remains safe from the monotonous historical narration. Moshfegh Kashani, however, tries to highlight the ethical and spiritual aspects of martyr Bagheri’s portrayal, so that the readers are attracted by the martyr’s character selecting him as a God seeker model for managing their lives.