تاثیرِ ایدئولوژی در نگاهِ به وطن در شعر مشروطه و انقلاب‌اسلامی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
وفایی عباسعلی ,عارف ناصر
|
|
منبع
|
ادبيات پايداري - 1397 - دوره : 10 - شماره : 19 - صفحه:355 -376
|
|
چکیده
|
انقلاب مشروطه با اندیشه ملی‌گرایی و تجدّد خواهی و با ایجاد دگرگونی‌های عمیق در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی، ساحت ایدئولوژی ملّت دربارۀ انسان، نقش دین در اداره امور جامعه و وطن‌خواهی را دستخوش تغییرات اساسی کرد و مفاهیم جدید را به گفتمان غالب تبدیل نمود. انقلاب اسلامی نیز با ایدئولوژی توحیدی برای حاکمیت بخشیدن به قانون اسلامی و استقرار نظام سیاسی مبتنی بر دین، جهان بینی ملّت و بنیان‌های فرهنگی و اجتماعی را دگرگون کرد. «وطن» از جمله موضوعات مشترکی است که در شعرِ این دو انقلاب، متفاوت از مفهوم قدیم آن، با بسامد بالایی به کار رفته است. برای اینکه عناصرِ مهم تاثیرگذار بر وطن‌دوستی برای حقیقت‌جویان آشکار شود، در این مقاله، تاثیر ایدئولوژیِ ملی‌گرایی و دین‌مداری بر شعر وطنی شاعران این ادوار، با مراجعه به دیوان شعر آنان و آثار تحلیلی مرتبط با موضوع، مورد بررسی قرارگرفت. این پژوهش به روش کتابخانه ای و تحلیلی بوده و نتیجۀ به دست آمده بیانگر این است: مفهومِ وطن در اندیشۀ شاعران دورۀ مشروطه با تاثیرپذیری از فرهنگ و مدنیّت جهان غرب، ملی‌گرایی و ناسیونالیستی است و در جهان بینی شاعران انقلاب اسلامی با الهام از آموزه های دینی، اسلام وطنی است و با پیوند فرهنگ ملی و دینی در انقلاب اسلامی، مفهوم «ایرانی اسلامی» و تا حدودی ملی گرایی و ناسیونالیستی نیز به کار رفته است.
|
|
کلیدواژه
|
مشروطه، انقلاب اسلامی، شعر وطنی، ناسیونالیسم
|
|
آدرس
|
دانشگاه علامه طباطبایی, ایران, دانشگاه علامه طباطبایی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
hashem313@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|