بازشناسی انقلاب‌های بزرگ با تاکید بر شاخصه‌ها و ابعاد بین‌المللی آنها

بسیاری از انقلاب‌هایی که در طول تاریخ رخ داده‌اند، انقلاب‌ ملی و تعداد اندکی از آنها به‌عنوان انقلاب بزرگ شناخته می‌شوند. این انقلاب ها دارای شاخصه های ویژه ای هستند که به‌صورتی آشکار آنها را از دیگر انقلاب‌ها متمایز و ممتاز می‌ سازند. این مقاله درصدد پاسخگویی به این سئوال است که انقلاب های بزرگ چه ویژگی هایی دارند و با چه شاخصه هایی می‌ توان آنها را شناخت؟ و اساساً نقاط تمایز آنها با دیگر انقلاب ها چیست؟ مدعای نوشتار حاضر این است که تنها تعداد بسیار اندکی از انقلاب ها را می‌ توان در مقولۀ انقلاب‌های بزرگ طبقه‌بندی کرد. در واقع، انقلاب های بزرگ پدیده هایی نادر و کمیاب‌اند. این انقلاب ها نقاط عطفی مهم در تاریخ تحولات جامعۀ بین المللی محسوب می‌ شوند و باعث ایجاد تحـولات گسترده و عمیقی در سطح جهانی می‌ شوند؛ به‌گونه ای که آثار و پیامدهای حاصل از چنین انقلاب هایی هنوز هم، پس از سال ها و قرن ها، در جامعۀ بشری و در زندگی سیاسی در عرصۀ بین المللی تاثیرگذار است. مقالۀ حاضر با استفاده از روش تحلیل اسنادی، ضمن ارائۀ شاخصه ها و ویژگی هایی برای انقلاب های بزرگ، مدعی می‌ شود که چهار انقلاب فرانسه، روسیه، چین و ایران را می‌ توان از جمله انقلاب های بزرگ دوران مدرن تلقی کرد. از اینرو، با مطالعه و بررسی عناصر اصلی و ویژگی های بین المللی این انقلاب ها، می‌ توان معیارها و اصـولی برای شناخت انقلاب های بزرگ و تفکیک آنها از دیگر انقلاب ها ارائه کرد.