شهر بی‌انضباط و محدودیت‌های ظهور شهروندی در ایران

حکومت‌پذیری سازوکاری است که شهر مدرن را به شهری منضبط بدل کرده است. پیامدهای چنین شهری موضوع تاملات جامعه‌شناسان و فیلسوفان بوده است. برخی از نظریه‌ها بر اخلاق اجتماعی و فردگرایی دگرخواهانه و برخی دیگر بر شکلی از جامعه انضباطی تاکید کرده‌اند. نحوه تکوین جامعه انضباطی و شهر منضبط در کانون اصلی چنین مباحثی بوده است. چنین نظریه‌هایی عمدتاً جهت توضیح شکل‌گیری جامعه‌ای با انضباط به‌کار گرفته می‌شوند، در حالی که در موضوع بحث ما چنین نظریه‌هایی بناست به تشریح آن‌چه که ما شهر بی‌انضباط می‌نامیم کمک کنند. این مقاله ضمن بحث حول نتایج یک تحقیق درباب نظارت و کنترل در جامعه نشان می‌دهد شهر بی‌انضباط در ایران از خصایصی چون احساس بی‌هنجاری در میان شهروندان، عدم احساس نظارت و کنترل، بی‌اعتمادی به نهادهای انضباطی و احساس عدم قطعیت قانون برخوردار است. سپس بر اساس چنین شاخص‌هایی به مولفه‌هایی از عقلانیت در زندگی روزمره می‌رسیم که متناسب با شهر بی‌انضباط است. شهر بی‌انضباط از نظر ما قبل از هرچیز متاثر از سازمان اجتماعی جامعه‌ای است که به چنین بی‌انضباطی‌ای دامن می‌زند.