بافت‌شناسی لوله‌ گوارش و کبد در ماهی حوض (carassius auratus)

دستگاه گوارش در ماهی‌ها شامل لوله‌ گوارش و اندام های ضمیمه ای اند و دریافت، هضم غذا و جذب مواد مغذی به بدن را تنظیم می کنند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی بافت شناسی مقایسه ای در طول لوله‌ گوارش و اندام کبد در ماهی حوض (carassius auratus) بود. با کاربرد مدل رگرسیون خطی رابطه‌ مثبت بین وزن دستگاه‌گوارش با وزن بدن شمخص شد (r= 0.620, n= 18, p=0.006 ). لوله‌ گوارش از خارج به داخل شامل بافت همبند سروزی، لایه‌ عضلانی و لایه‌ زیرمخاط و مخاط است. اپیتلیوم لایه‌ مخاطی پرزهای روده و راست روده شامل سلول های انتروسیت ها و سلول‌های جامی اند و در راس پرز‌، سلول‌های انتروسیت کوتاه‌تر و سلول های جامی مشاهده نمی شود. بررسی ریخت‌شناسی پرزها نشان داد که طول پرزها در راست روده بیشتر از بخش های ابتدایی، میانی و انتهایی روده است (0/001>p). در روده، طول پرز در بخش میانی نسبت به بخش های ابتدایی و انتهایی کوتاه تر بود (0/001>p). عرض و فاصله‌ بین پرزها در طول روده از بخش ابتدایی به انتهایی به‌طور معنی داری افزایش نشان داد، سپس در راست روده کاهش یافت (0/001>p). ضخامت لایه‌ ماهیچه ای در بخش ابتدایی و انتهایی روده نسبت به بخش میانی بیشتر بود (0/001>p) و در رکتوم در مقایسه با بخش های مختلف روده بیشتر بود (0/001>p). کبد از سلول‌های کبدی به شکل پراکنده یا شعاعی تشکیل شد و مجاری ‌صفراوی به‌همراه سینوزوئیدها و سیاهرگ‌ها در پارانشیم کبد قابل مشاهده بود. مطالعه‌ حاضر برای اولین بار ویژگی های ریختی پرزها را در طول لوله‌ گوارش در ماهی حوض نشان داد که حاکی از سازگاری بافتی با عملکرد موضعی برای بهینه‎سازی هضم و جذب مواد مغذی در این ماهی است.

histology of digestive tract and liver in goldfish (carassius auratus)

the fish digestive system consists of the digestive tract and accessory glands that regulate food intake and digestion and absorption of nutrients. the aim of the present study was to investigate histological features of digestive tract and liver in goldfish (carassius auratus). a linear regression model showed a positive relationship between digestive mass and body mass (r= 0.620, n= 16, p=0.006). the digestive tract, from outer to inner, consists of serosa, muscular, submucosal, and mucosal layers. the epithelium of the mucosal folds contained enterocytes and goblet cells in both intestine and rectum. the enterocytes were shorter in length at the apices of the mucosal folds, which were free of goblet cells. morphometric analysis of histological indices showed longer mucosal folds in the rectum than in intestine portions (p<0.001). in the intestine, the length of mucosa folds in the middle segment was shorter than those of anterior and posterior segments (p<0.001). the basal width of mucosal folds and the distance between two subsequent folds were significantly increased from the anterior to the posterior segments of the intestine, and then decreased in the rectum (p<0.001). the thickness of the muscular layer in the anterior and posterior segments of the intestine was higher than the middle segment (p<0.001), and it was greater in the rectum compared to the intestinal segments (p<0.001). the liver consists of hepatocytes arranged in a diffuse or radial organization, with bile ducts, sinusoids, and veins in the liver parenchyma. this study, for the first time, reveals the morphological features of mucosal folds along the digestive tract in goldfish, suggesting that histological adaptation with spatial function optimizes food digestion and nutrient absorption.