رابطه خاک با اقلیم و سطوح ژئومورفیک در منطقه راین استان کرمان

عوامل خاک سازی در تشکیل و تکامل خاک های هر منطقه موثر می باشند. در بین عوامل خاک سازی تاثیر متقابل اقلیم و توپوگرافی (اشکال اراضی) بر شدت هوادیدگی و تخریب مواد مادری، روند پیدایش و تکامل خاک ها را تحت تاثیر قرار می دهد. این پژوهش به بررسی اثرات توام اقلیم و ژئومورفولوژی بر خصوصیات خاک می پردازد. منطقه مورد مطالعه از ارتفاعات کوه هزار واقع در نزدیکی شهر راین آغاز و به سطوح فلات واقع در نزدیکی شهر بم ختم شد. رژیم های رطوبتی خاک منطقه، زریک و اریدیک و رژیم حرارتی آن، مزیک می باشد. تعداد 9 خاکرخ در اشکال اراضی پدیمنت سنگی، پدیمنت پوشیده، دشت دامنه ای، فلات و دشت، مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج افزایش قابلیت هدایت الکتریکی از پدیمنت سنگی به طرف دشت و کاهش آن را در رژیم زریک نسبت به اریدیک نشان داد. وجود افق آرجیلیک در خاکرخ 5، مربوط به اقلیم کنونی و در خاکرخ های 8 و 9، مربوط به رطوبت قابل دسترس بیش تر در اقلیم گذشته است. تغییر رده خاک در سطح پدیمنت سنگی از اریدی سول به اینسپتی سول به علت تغییر رژیم رطوبتی می باشد. پوشش ها و پرشدگی های کلسیت، گچ و رس و بلورهای منفرد گچ و صفحات در هم قفل شده گچ از عوارض خاک ساخت غالب منطقه بودند. کانی های ایلیت، کلریت، کائولینیت، اسمکتیت و کوارتز در اشکال اراضی پدیمنت سنگی و پدیمنت پوشیده و کانی پالیگورسکیت منحصراً در شکل اراضی پدیمنت پوشیده مشاهده گردید. نتایج بیان گر ارتباط نزدیک خاک با اقلیم و ژئومورفولوژی می باشند. تغییر اقلیم و توپوگرافی در منطقه بر خصوصیات خاک ها و در نهایت طبقه بندی خاک های منطقه موثر بوده است.