مقایسه کارائی روش‌های آبیاری کوزه ای، قطره ای ثقلی و تراوا در محدوده فشارهای ثقلی

مشکلات اجرای آبیاری کوزه ای همچون هجوم ریشه گیاه به سمت کوزه و مشکل پرکردن دستی کوزه ها از آب، مانع از توسعه کاربرد این روش آبیاری شده است. لذا بررسی کارایی روش جایگزین آبیاری کوزه ای مانند آبیاری تراوا وقطره ای ثقلی، می تواند به عنوان راهکاری برای برون رفت از معضل توامان کمبود آب و انرژی مطرح شود. به این منظور تحقیقی آزمایشگاهی با هدف شناسایی خصوصیات هیدرولیکیاین سه روش آبیاری انجام شد. در این تحقیق در قالب طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی،برخی از مشخصات هیدرولیکی سه تیمار روش آبیاری فوق الذکردر سه فشار آب 5/0 متر، 5/1 متر و 3 متر بررسی شد و با اندازه گیری حجم آب خارج شده تحت فشار ثابت آبیاریدر مدت یکساعت، دبی 10 نمونه از هر تیمار،در طی هفت تکرار محاسبه شد و نتایج حاصله با استفاده از نرم افزار آماری spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، مشخص شد که بیشترین یکنواختی توزیع بین نمونه ها در آبیاری قطره ای ثقلی بوده و در آبیاری تراوا ضمن بالابودن ضریب تغییرات ساخت، کمترین یکنواختی توزیع بین نمونه ها مشاهده شده است. همچنین با مقایسه میانگین اثر سطوح فشار آبیاری در یکنواختی توزیع در سطح احتمال پنج درصد به روش دانکن، مشخص شد که با افزایش فشار، یکنواختی توزیع بیشتر خواهد شد. لذا به جهت حفظ یکنواختی توزیع بالاتر پیشنهاد می شود که بیشترین فشارثقلی جهت طراحی و اجرا انتخاب شود.در این تحقیق طی دو ماه کارکرد تیمارها،به طور متوسط دبی لوله تراوا کم شد و با افزایش ضریب تغییرات ساخت و کم شدن یکنواختی توزیع، عملکرد ضعیف این روشآبیاری در محدوده فشارهای ثقلی نتیجه گرفته شد. این در حالی است که تیمار قطره ای ثقلی در کلیه تکرارها از ثبات مشخصات هیدرولیکی برخوردار بوده و در تیمار کوزه ای نیز حتی با گذشت زمان، دبی نمونه ها به طور متوسط افزایش یافته است. لذا با منظورکردن پایین بودن ضریب تغییرات ساخت و بالابودن یکنواختی توزیع به عنوانمشخصه های برتری هیدرولیکی، از بین سه روش مذکور به ترتیب روش آبیاری قطره ای ثقلی، روشآبیاری کوزه ای و روش آبیاری تراوا و از بین فشارهای ثقلی مورد بررسی نیز، فشار 3 متر به عنوان فشار مناسب توصیه می‌شوند.