تعیین موثرترین جزء خاکدانه در برآورد پایداری ساختمان خاک با بهره گیری از روش زمین آمار

خاکدانه به عنوان واحد ساختمانی خاک، بیانگر مجموعه ای از ذرات اولیه است که پیوستگی شان به یکدیگر بیش از پیوستگی آن‏ها به ذرات خاک اطراف این مجموعه می باشد. هدف از پژوهش حاضر، تعیین مهمترین جزء اندازه ای خاکدانه (درشت و یا ریز) در برآورد میزان پایداری ساختمان خاک در منطقه ی رابر کرمان با بهره گیری از زمین آمار می باشد. تعداد 90 نمونه ی خاک سطحی (100 سانتی متر) به روش شبکه ای منظم و با فواصل تقریبی 200 متر، از منطقه برداشت و هواخشک شد. پس از عبور نمونه ها از الک چهار میلی‌متری، درصد پایداری خاکدانه ها در سه بخش خاکدانه های کل، درشت و ریز در دو حالت خشک و مرطوب محاسبه شد. سپس، مطالعات زمین آماری شاخص های پایداری محاسبه شده، در قالب دو مرحله ی واریوگرافی و تخمین انجام گرفت و نقشه های کریجینگ پایداری خاکدانه ها ترسیم شد. به منظور تعیین میزان همخوانی نقشه های کریجینگ شاخص پایداری محاسبه شده برای خاکدانه های درشت و ریز با شاخص محاسبه شده برای کل خاکدانه ها، پس از تشکیل ماتریس خطا، صحت عمومی آن ها محاسبه شد. براساس نتایج حاصل،بیش‏ترین درصدپایداری کل خاکدانه ها (9/89 درصد) در موقعیت های شمال و جنوب شرقی منطقه که بیش‏ترین مقدار ماده ی آلی (2/3 درصد) را به خود اختصاص داده بودند، در حالت خشک دیده شد. درصد صحت عمومی حاصل از تقاطع نقشه های کریجینگ کل خاکدانه ها و خاکدانه های درشت در حالت خشک (75/51 درصد)، بیش از حالت مرطوب (17/32درصد) بود. در مقابل، درصدصحت عمومی محاسبهشده برای تقاطع نقشه های کریجینگ کل خاکدانه ها و خاکدانه های ریز در حالت مرطوب (31/17 درصد)، بیش از حالت خشک (93/10 درصد) بود. بهطور کلی، مطالعه ی تغییرات مکانی پایداری خاکدانه های درشت و ریز می تواند در راستای مدیریت بهینه ی اراضی برای مطالعات آتی مفید واقع شود.