اثر متقابل کادمیم و روی بر رشد و ترکیب شیمیایی ذرت

دو فلز zn وcd رفتار ژئوشیمیایی مشابهی دارند؛ از اینرو، اثر zn بر تجمع cd در گیاهان حائز اهمیت است. در این تحقیق، برای بررسی اثر متقابل cd و zn بر رشد و ترکیب شیمیایی ذرت (zea mays cv. single cross 704)، آزمایش گلخانه‌ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکتور cd در هشت سطح (صفر، 5/0، 5/2، 5، 10، 20، 40 و mg kg1 80) از منبع 3cdso4.8h2o و zn در هشت سطح (صفر، 5، 25، 50، 100، 200، 400 و mg kg1 800) از منبع znso4.7h2o، در سه تکرار با کشت گیاه ذرت در یک خاک شن لومی اجرا شد. بعد از 60 روز، وزن خشک بخش هوایی و ریشه و غلظت‌های cd ، zn ، fe، mn و cu در این دو بخش اندازه‌گیری شدند. در سطوح 5/0، 5/2، 20 و mg cd kg1 80 (به استثنای تیمار cd0.5zn25)، کاربرد 5 تا mg zn kg1 50 در مقایسه با سطح صفر zn باعث افزایش وزن خشک بخش هوایی شده و در سطوح بالاتر zn، کاهش این صفت مشاهده شد. در سطوح 5 و mg cd kg1 10، کاربرد 5 تا mg zn kg1 100، باعث افزایش وزن خشک بخش هوایی شده و در سطوح بالاتر zn، کاهش این صفت مشاهده شد. در سطح mg cd kg1 40، کاربرد 5 تا mg zn kg1 200، باعث افزایش وزن خشک بخش هوایی شد و با کاربرد mg zn kg1 400، کاهش این صفت مشاهده شد. در سطح mg cd kg1 5/0، کاربرد تمامی سطوح zn باعث افزایش غلظت cd بخش هوایی شد؛ اما در سطح mg cd kg1 80، مصرف 5 تا mg zn kg1 200 باعث کاهش غلظت cd بخش هوایی شد. در همین سطح cd، مصرف mg zn kg1 400 باعث افزایش غلظت cd بخش هوایی گردید. با توجه به نتایج، در سطوح پایین cd، مصرف zn در هر سطح باعث افزایش غلظت cd بخش هوایی و ریشه شد، اما در سطوح بالای cd، مصرف سطوح پایین zn باعث کاهش غلظت cd بخش هوایی و ریشه گردید و با مصرف سطوح بالای zn، افزایش این صفت مشاهده شد. به‌طور کلی، در تمامی سطوح cd، کاربرد مقادیر متوسط zn از انباشت cd در بخش هوایی جلوگیری کرد، ولی مصرف مقادیر کم و زیاد zn باعث تشدید این انباشت گردید.