بررسی کیفیت خاک با استفاده از کربن ناپایدار و شاخص مدیریت کربن در زمین های کشاورزی منطقه نی ریز، استان فارس

از عوامل مهم محدودکننده رشد در کشاورزی و کاهش کیفیت خاک، شوری خاک و آب و مقدار آب است. مواد آلی کل خاک شاخصی ازکیفیت خاک به حساب میآید اما از آنجا که به تغییرات مدیریت خاک به کندی پاسخ میدهد، مطالعه اجزاء حساس تر آن، ممکن است باعث تشخیص بهتر اثر تغییر کاربری و مدیریت برکیفیت خاک گردد. از اینرو، تحقیق حاضر با هدف بررسی کیفیت خاک با استفاده ازشاخص های کربن ناپایدار و مدیریت کربن درتعدادی از اراضی کشاورزی نیریز در استان فارس انجام گردید. برای این منظور پنج مزرعه از مزارع گندم و جو آبی در دو منطقه در حومه شهرنیریز با مقدار و شوری متفاوت آب آبیاری، انتخاب گردیدند. در هر مزرعه، سه نقطه انتخاب و نمونه های خاک از عمق صفر تا چهل سانتیمتر و نمونه های گیاه از مربع های 1×1 متر، تهیه شد. نمونه آب نیز ازچاه آبیاری برداشت گردید. ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک و آب اندازه گیری، مقدارکربن ناپایدار و شاخص مدیریت کربن خاک محاسبه شد. نتایج نشان دادکربن ناپایدارخاک نسبت به کل کربن آلی، حساسیت بیشتری به مدیریت زراعی دارد و حتی در مزارع با مدیریت زراعی و عملکرد مشابه، مقدار یا شوری متفاوت آب آبیاری میتواند باعث تغییر در کربن ناپایدار و در نتیجه تغییر کیفیت خاک گردد. بر اساس نتایج، مقدار بالاتر شاخص مدیریت کربن لزوماً با عملکرد بالاتر محصول ارتباط ندارد وممکن است با ویژگی های کیفی محصول ارتباط داشته باشد که نیاز به تحقیق بیشتر دارد.