تاثیر مواد زائد حاصل از پالایش نفت خام بر برخی ویژگی‌های فیزیکی خاک

آلودگی خاک و آب‌های زیرزمینی به مواد آلی و سموم یک مشکل شایع زیست محیطی است .در این میان مشتقات نفتی یکی از مهم‌ترین آلوده سازهای محیط زیست محسوب می شوند. در اثر فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی که بین آلاینده و خاک رخ می دهد، رفتار خاک تغییر می کند. جهت بررسی برخی از این تغییرات چهار نیمرخ آلوده و دو نیمرخ غیرآلوده مجاور با خاک های آلوده با مواد زائد حاصل از پالایش نفت خام مورد مقایسه قرار گرفتند. ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی، کانی شناسی و میکرومورفولوژیکی نمونه های دست خورده و دست نخورده خاک طبق روش های استاندارد بررسی شدند. اثرات قابل توجه مواد آلاینده در خاک شامل کاهش ph و افزایش کربن آلی و قابلیت هدایت الکتریکی می باشد. حد روانی و حد خمیرایی در خاک‌های آلوده به ترکیبات زائد نفتی نسبت به خاک‌های غیرآلوده افزایش یافته است. با افزایش مواد آلاینده در خاک‌های آلوده به نفت، شاخص خمیرایی کاهش یافت. نتایج میکرومورفولوژی و کانی شناسی رس خاک نیز نشان داد افزایش آلاینده در خاک موجب افزایش فضای بین لایه ای کانی‌های خاک می گردد. بعلت ثابت دی الکتریک پایین نفت، نه تنها خاک دیسپرس نشده بلکه باعث فلکوله شدن و تشکیل خاکدانههای گرانولار شده است. خاک های مورد مطالعه از نظر شاخص فعالیت کانی‌های رسی، غیرفعال بود. نتایج نشان داد این خاک ها حتی جهت بهرهبرداری جنبی دارای محدودیت هستند بطوریکه در خاک‌های آلوده به نفت بدلیل محدوده کمی که بین حد خمیرایی و روانی وجود دارد امکان لغزنده شدن آن‌ها سریعتر از خاک‌های غیرآلوده است و باید از ساخت و ساز اجتناب شود.