تاثیر حذف مواد آلی بر همدماهای جذب پتاسیم در مقادیر مختلفph در برخی از خاک‌های استان خوزستان

هرچند که تا کنون در رابطه با تاثیر مواد آلی بر روی رهاسازی پتاسیم غیر تبادلی و همچنین تاثیر مواد آلی بر روی مقدار جذب پتاسیم توسط گیاهان تحقیقات نسبتاً زیادی انجام شده است اما در رابطه با تاثیر مواد آلی خاک بر روی جذب پتاسیم اضافه شده به خاک توسط اجزاء معدنی خاک، مخصوصاً کانی های رسی و بررسی همدماهای جذب سطحی پتاسیم در حضور و عدم حضور ماده آلی در خاک مطالعات زیادی انجام نگرفته است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی تاثیر حذف مواد آلی بر جذب پتاسیم در phهای مختلف است. به این منظور سه نمونه خاک از نقاط مختلف استان خوزستان (ایذه، شاوور و اهواز) جمع آوری شده و خصوصیات فیزیکوشیمیایی و کانی شناسی آن ها تعیین شد. آزمایشات جذب سطحی پتاسیم در حضور (شاهد) و عدم حضور مواد آلی خاک (حذف با آب اکسیژنه) و غلظت های اولیه 10، 20، 50، 100 و 200 میلی گرم پتاسیم در لیتر در phهای 6 و 5/7 انجام شدند. مدل های خطی، فروندلیچ و لانگ مویر به داده ها برازش داده شدند. نتایج نشان دادند که همدماهای جذب سطحی پتاسیم در خاک از نوع l می باشند و معادلات فروندلیچ و لانگ مویر توانایی زیادی برای برازش نتایج حاصل از جذب پتاسیم در خاک دارند (r^2>/09). مقدار پارامترهای ظرفیت جذب معادله فروندلیچ (kf) و حداکثر مقدار جذب معادله لانگ مویر (a) برای خاک های مورد مطالعه در تیمار شاهد به ترتیب بین 47/12تا 59/32 و 501/7 تا 62/12میلی گرم بر کیلوگرم و برای خاک های تیمار شده با آب اکسیژنه (حذف ماده آلی) بین 09/22 تا 16/41 و 81/17تا 59/28 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد که نشان می دهد که حذف مواد آلی از خاک ها باعث افزایش جذب پتاسیم توسط اجزاء معدنی خاک و بویژه کانی های رسی شده است. مقدار میانگین ضریب توزیع در خاک شاوور در همه تیمارها به طور معنی داری بیشتر از دو خاک دیگر بود که علت آن به وجود مقدار زیاد کانی‌های رسی بخصوص ایلایت در این خاک نسبت داده شد. همچنین مقدار جذب پتاسیم در خاک های ایذه، شاوور و اهواز با افزایش ph از 6 به 5/7 به‌‌ترتیب به 3/38، 3/8 و 1/26 درصد افزایش یافت. همچنین بر اساس نتایج این مطالعه جذب سطحی پتاسیم در خاک های مورد مطالعه علاوه بر ماده آلی تحت تاثیر مقدار و نوع کانی های رسی مانند ایلایت قرار می گیرد.