تغییرات غلظت ni، cr و mn در خاک‌های تشکیل‌شده در طول یک ردیف پستی و بلندی از سنگ‌های فوق‌بازی در غرب مشهد

سنگ‌های فوق‌بازی به‌عنوان منابع بالقوه طبیعی عناصر سنگین به‌ویژه ni و cr در ورود خاک‌ شناخته شده‌اند. هدف از این مطالعه بررسی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی و تغییرات غلظت عناصر ni و cr خاک‌های تشکیل شده در امتداد یک ردیف پستی و بلندی از سنگ‌های فوق‌بازی در غرب شهر مشهد بود. بدین منظور از افق‌های سه خاکرخ در موقعیت‌های قله ‌شیب، شیب ‌پشتی و پای‌ شیب نمونه‌برداری شد. عناصر ni، cr و mn ، اکسیدهای آهن آزاد (fed) و اکسیدهای آهن بی‌شکل (feo) به‌ترتیب توسط تیزاب سلطانی توسط، سیترات-بیکربنات-دی‌تیونات و اسید اگزالیک عصاره‌گیری و توسط دستگاه جذب اتمی اندازه‌گیری شد. مورفولوژی افق‌ها نشان‌دهنده عدم تکامل و هوادیدگی خاک‌های مورد مطالعه بود. مقدار ni از 6/52 تا 5/312 و cr از 2/35 تا 3/135 میلی‌گرم بر کیلوگرم متغیر بود که نسبت به خاک‌های مناطق مرطوب کمتر است که می‌تواند به‌دلیل هوادیدگی کم خاک، اضافه شدن مواد بادرفتی شامل گچ و کربنات‌ها و کم بودن مقدار این عناصر در مواد مادری باشد. مقدار ni و cr از قله شیب به سمت پای شیب افزایش داشت. تغییرات هماهنگ ni با cr و mn با fed در خاک‌های مورد مطالعه نشان‌دهنده مشابهت این عناصر از نظر کانی‌شناسی و روند هوادیدگی بود. با توجه به مقدار زیاد نیکل و کروم در خاک‌های مورد مطالعه، لازم است که قابلیت جذب زیستی این عناصر مورد بررسی قرار گیرد.