ارزیابی تاثیر کاربرد گوگرد و باکتریهای تیوباسیلوس بر برخی خصوصیات شیمیایی خاک و عملکرد کلزا در تناوب گندم- کلزا در دو سال متوالی

تحقیق حاضر در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اکباتان همدان، به مدت 2 سال زراعی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 8 تیمار و 3 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل : 1t: بدون گوگرد و تیوباسیلوس، 2t: 150 کیلوگرم گوگرد در هکتار، 3t: 2t + تلقیح تیوباسیلوس به میزان2% گوگرد مصرفی ، 4t: 300 کیلوگرم گوگرد در هکتار، 5t: 4t + تلقیح تیوباسیلوس به میزان2% گوگرد مصرفی ، 6t : 600 کیلوگرم گوگرد در هکتار، 7t: 6t + تلقیح تیوباسیلوس به میزان2% گوگرد مصرفی و t8: توصیه کودی بر مبنای آزمون خاک بودند. تیمارها در دو قطعه مجزا (هر قطعه شامل 24 کرت به ابعاد 4/2 در 10 متر) تحت کشت گندم و کشت کلزا اعمال شدند. نتایج دو سال آزمایش نشان داد که تیمارها تاثیر معنی‌داری بر ph و بیکربنات خاک نداشتند، ولی در سال اول با افزایش مصرف گوگرد روند کاهشی در مقدار بیکربنات خاک مشاهده گردید. اثر تیمارها بر غلظت عناصر غذایی خاک فقط در مورد روی و مس معنی دار گردید و تیمار 8 t بالاترین غلظت این دو عنصر را نشان داد. تاثیر تیمارها بر عملکرد کلزا در دو سال اجرای آزمایش معنی دار نگردید ولی در سال اول با افزایش مصرف گوگرد روند افزایشی معادل 800 کیلوگرم در هکتار در تیمار t6 نسبت به شاهد مشاهده گردید. در سال اول تاثیر تیمارها بر میزان گلوکوزینولاتها و گوگرد دانه و مس برگ در سطح یک درصد معنی دار گردید. از مجموع نتایج چنین بر می آید که تیمارهای مختلف گوگرد تاثیر قابل توجهی بر عملکرد کلزا و خصوصیات شیمیایی خاک مورد آزمایش نداشته اند. غلظت عناصر غذایی محل اجرای تحقیق نزدیک حد بحرانی آنها برای کلزا بوده و عدم افزایش عملکرد در تیمار مصرف بهینه کود (8t) می تواند موید این مطلب باشد.