تاثیر Edta و اسید سیتریک بر استخراج گیاهی مس و روی از یک خاک طبیعی آلوده توسط ارقام ذرت

در پژوهش حاضر کارایی عوامل کلات کننده بر بهبود گیاه استخراجی مس و روی از یک خاک طبیعی آلوده توسط ارقام ذرت (zea mays l.) در قالب یک آزمایش گلدانی مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه نوع کلات در سه غلظت مختلف و سه نوع رقم ذرت در سه تکرار در سال 1391 در دانشگاه شهرکرد انجام شد. کلاتهای مورد استفاده شامل دو کلات اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (edta) و اسید سیتریک بودند که در سطوح غلظتی صفر، 75/0 و 5/1 میلی مول بر کیلوگرم خاک مورد استفاده قرار گرفتند. سه رقم ذرت مورد استفاده نیز شامل ارقام سینگل کراس 704، تری وی کراس647 و سینگل کراس677 بودند. نتایج نشان داد کاربرد edta با غلظت 5/1 میلی مول بر کیلوگرم خاک، وزن تر ریشه و اندام هوایی را در تمامی ارقام ذرت به طور معنی داری در مقایسه با شاهد کاهش داد (به استثنای وزن تر ریشه در رقم سینگل کراس677)، در حالی که افزایش غلظت اسید سیتریک تا 75/0 میلی مول بر کیلوگرم خاک وزن تر ریشه را در مقایسه با شاهد (به استثنای رقم تری وی کراس647) افزایش داد. بیشترین غلظت مس در ریشه و اندام هوایی ذرت (به ترتیب 1/2506 و 6/355 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک) با کاربرد edta با غلظت 5/1 میلی مول بر کیلوگرم خاک در رقم تری وی کراس 647 حاصل شد که نسبت به شاهد به ترتیب 2/62 و 9/422 درصد افزایش یافت. بیشترین جذب مس (1/871 میکروگرم در گلدان) و روی (6/76 میکروگرم در گلدان) توسط اندام هوایی ذرت در رقم تری وی کراس647 با کاربرد 5/1 میلی مول برکیلو گرم خاک به ترتیب از کلاتهای edta و اسید سیتریک حاصل شد. بر اساس نتایج حاصله استفاده از رقم تری وی کراس647 و کاربرد edta با غلظت 5/1 میلی مول بر کیلوگرم می تواند گزینه مناسبی برای گیاه استخراجی مس از خاک باشد.