ارتباط بین اشکال مختلف پتاسیم و کانی های رسی در واحدهای فیزیوگرافی متفاوت

جهت مطالعه ارتباط بین نوع کانی های رسی و اشکال مختلف پتاسیم، سه واحد فیزیوگرافی دشت دامنه ای(pp)، دشت رسوبی رودخانه ای (rap) و اراضی پست(ll) واقع در ترانسکتی در جنوب شرقی آذربایجان شرقی انتخاب گردید. نمونه ها از 9 خاکرخ جمع آوری و اشکال مختلف پتاسیم در نمونه ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که کانی های رسی موجود در واحدهای فیزیوگرافی تقریباً یکسان و عمدتاً شامل ایلیت، اسمکتیت، کائولینیت و کلریت است ولی فراوانی نسبی آن ها متفاوت می باشد. میزان ایلیت و اسمکتیت در دشت دامنه ای حداکثر مقدار را دارا بود و اسمکتیت در اراضی پست نسبت به دشت رسوبی رودخانه ای مقادیر بیشتری نشان داد. شرایط مختلف ژئومرفولوژیکی و در نتیجه تفاوت در مقادیر کانی های رسی باعث تفاوت معنی داری در شکل های پتاسیم گردید، طوریکه دشت دامنه ای نسبت به بقیه واحدها مقادیر بیشتری از اشکال پتاسیم را داراست. رابطه مثبت و معنی داری بین پتاسیم تبادلی با ایلیت (r2 = 0.81, p <0.001) مشاهده شد که نشان می دهد این شکل پتاسیم مخصوصاً از لبه ها و فضاهای بین لایه ای ایلیت آزاد شده است.