مقایسه روشهای برآورد نسبت پخشیدگی اکسیژن و گذرپذیری هوا با استفاده از اشباع موثر و مقدار رطوبت خاک

پخشیدگی گاز در خاک نسبت به پخشیدگی آن در اتمسفر (dp/d0) و نیز گذرپذیری هوا درخاک (ka) تابع خصوصیات فیزیکی خاک نظیر اندازه و پیوستگی منافذ و همچنین تخلخل تهویه ای است. پخشیدگی گاز در خاک نیز بر اساس خصوصیات شکل، اندازه و پیچ‏خوردگی منافذ و مقدار رطوبت خاک (?) متفاوت می باشد و به همین خاطر اندازه گیری مستقیم آنها سخت و زمان بر می باشد. در این تحقیق تعداد 30 نمونه خاک از کلاسهای بافتی مختلف بصورت دست نخورده با استفاده از استوانه فولادی تهیه و در اشباع موثر (se) و ? متعدد، مقادیر dp/d0 با روش حالت غیرماندگار پخشیدگی گاز اکسیژن (dp) و ka با روش بار افتان اندازه گیری و تغییرات آنها با se و ? به صورت معادله رگرسیونی بدست آمد. نتایج نشان داد که با افزایش میزان se و ? خاک dp/d0 و ka بصورت تابع لگاریتمی کاهش و حداکثر و حداقل مقدار آنها به ترتیب در رطوبت‏های کم و زیاد (نزدیک اشباع) بدست آمد. تحلیل نتایج حاصله بر اساس معیارهای r2 ، rmse و gmer نشان می دهد که استفاده ازse باعث افزایش چشمگیر در دقت برآورد می شود. همچنین طبق نتایج بدست آمده می‏توان از مقدار se و ? خاک به منظور برآورد dp/d0 و ka استفاده کرد بدون اینکه نیازی به اندازه گیری مستقیم این دو خصوصیت ‏باشد.