ارزیابی تعدادی از عصاره گیرهای شیمیایی در برآورد فسفر قابل استفاده لوبیا (Phaseolus vulgaris) در تعدادی از خاک های آهکی

هدف این پژوهش ارزیابی چند عصاره گیر شیمیایی در برآورد فسفر قابل استفاده لوبیا در خاک های آهکی استان چهارمحال و بختیاری بود. بدین منظور فسفر قابل استفاده 10 نمونه خاک با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مختلف توسط عصاره‏گیرهای اولسن، کالول، بی‏کربنات آمونیوم-دی‏تی‏پی‏ای، کلرید کلسیم 01/0 مولار، بری ?، ?? و مهلیچ? و ?? تعیین شد. همچنین فسفر آلی و فسفر کل خاک ها تعیین شدند. به منظور بررسی ارتباط بین شاخص های گیاه لوبیا و فسفر عصاره گیری شده کشت گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار به مدت 8 هفته اجرا شد. در پایان دوره کشت، لوبیا برداشت و شاخص های گیاهی شامل وزن خشک، غلظت فسفر در گیاه و مقدار جذب فسفر توسط بخش هوایی لوبیا تعیین گردید. نتایج نشان داد که مقدار فسفر استخراج شده توسط عصاره گیرها به صورت زیر کاهش یافت: کالول > مهلیچ?? > بری?? > اولسن > بی‏کربنات آمونیوم-دی‏تی‏پی‏ای > مهلیچ? > بری? > کلریدکلسیم 01/0 مولار. افزون بر این، فسفر آلی و کل خاک‏ها و فسفر عصاره گیری شده با روش های کالول، مهلیچ?? و اولسن همبستگی معنی داری با شاخص‏های گیاه داشتند. بررسی رگرسیون گام به گام نشان داد که فسفر آلی و روش‏های عصاره گیری کالول و اولسن به تنهایی قادرند بخش اعظم تغییرات در شاخص های گیاه لوبیا را توضیح دهند. نتایج این تحقیق نشان داد که روش های کالول، اولسن و مهلیچ?? می تواند برای برآورد فسفر قابل استفاده گیاه لوبیا در خاک های آهکی مطالعه شده استفاده شوند.